Vertraging grootschalige werkzaamheden elektriciteitsnet Friesland

Het uitbreidingsproject Netuitbreiding Lelie (NuLelie) loopt vertraging op. De afronding van NuLelie stond gepland voor 2025/2026, maar netbeheerder Liander is genoodzaakt de opleverdata te verschuiven. Dit betekent dat bedrijven en mogelijk ook woningbouwprojecten in Friesland en de Noordoostpolder moeten rekenen op langere wachttijden voordat zij een nieuwe of zwaardere aansluiting kunnen krijgen. De opgelopen vertraging verschilt per deelgebied. De belangrijkste oorzaak van deze vertraging is dat de uitvoering van de werkzaamheden complexer is dan vooraf gedacht.  

Liander werkt hard om het elektriciteitsnet in Friesland en de Noordoostpolder uit te breiden en te verzwaren. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat klanten ook in de toekomst kunnen rekenen op een betrouwbaar stroomnet. Helaas blijkt dit enorme uitbreidingsproject niet binnen de geplande termijn te kunnen worden afgerond. De mate van verschuiving varieert per deelproject: 39% van de projecten verschuift 0 t/m 2 jaar, 31% verschuift 2 t/m 5 jaar, 5 t/m 8 is 27% en 3% is 8-10 jaar.  

De uitvoering van de werkzaamheden blijk complexer dan gedacht. Liander is dit grootschalige uitbreidingproject gestart samen met samenwerkingspartners, om zoveel mogelijk werk te verzetten. Het is voor zowel Liander als de samenwerkingspartners de eerste keer dat op deze grootschalige manier werk wordt uitgevoerd. Ondanks dat er de afgelopen jaren meer is geïnvesteerd en meer werk is verzet, is vertraging toch onvermijdelijk.  Het gelijktijdig opstarten van meerdere deelprojecten legt een te grote druk op de uitvoeringsorganisatie. Daarnaast is het Liander niet gelukt om het aantal benodigde mensen te vinden, omdat er een tekort is aan specialisten voor de specifieke werkzaamheden op elektriciteitsstations.   

Omvang werk

Ook de omvang van het werk is groter is dan voorzien. Dit komt doordat de vraag naar elektriciteit veel groter is dan waar aanvankelijk rekening mee is gehouden. Liander ziet een verdubbeling in de groei van warmtepompen, zonnepanelen en laadpalen. Daarnaast houdt men rekening met de grote maatschappelijke opgave voor nieuwbouwwoningen. Het aantal projecten dat nodig is om het Friese net toekomstbestendig te maken is uiteindelijk meer dan verdubbeld, van ongeveer 37 projecten naar ca 80 projecten. Het gevolg van deze snelle groei, is dat sommige stations nu al aan hun maximale capaciteit zitten. Om uitval van het elektriciteitsnet te voorkomen heeft Liander daarom op 27 stations in Friesland congestie moeten afkondigen, aanvullend op de stations waar nu al congestie is. 

Liander ziet dat sommige elektriciteitsnetten op termijn te zwaar worden belast door de toenemende vraag naar en het aanbod van elektriciteit. Deze netten moeten zij voorrang geven bij de planning van de uitbreidingen om stroomuitval te voorkomen en de veiligheid en betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet te waarborgen. Sommige projecten worden hierdoor naar achteren geschoven ten gunste van andere projecten. Liander ziet ook dat de afstemming met de omgeving bij bepaalde projecten meer tijd kost dan vooraf gedacht. 

Impact klanten 

De afgelopen periode heeft de netbeheerder onderzocht op welke manier de impact voor klanten zo veel mogelijk kunnen worden beperkt. Liander adviseert ondernemers in Friesland en de Noordoostpolder die op het punt staan een investering te doen, contact op te nemen.   
 
Joep Weerts, directeur Grootverbruik bij Liander: ‘Dit is een heel harde boodschap voor onze klanten en de regio, dat realiseren we ons heel goed. Al met al moeten wij concluderen dat we de planning tot onze spijt te optimistisch hebben ingeschat. In plaats van ons te richten op mogelijke oplossingen om de klantimpact te beperken, hadden we dit eerder moeten bespreken met de betrokken partijen. We gaan in gesprek met onze individuele klanten en gemeenten om te kijken of en hoe wij kunnen helpen bij een oplossing, bijvoorbeeld door in te zetten op flexibel vermogen. Daarnaast gaan we in gesprek met onze samenwerkingspartners om de huidige aannemerscapaciteit maximaal op te schalen, om waar mogelijk te versnellen. We gaan bovendien technisch personeel versneld opleiden.  Dit alles is maatwerk en vergt tijd. Helaas kunnen we waarschijnlijk niet iedereen helpen.’ 

Foto (C): Liander