Texel neemt samenwerking in de tang

LEEUWARDEN – Texel neemt de eilander samenwerking in de tang door tegen de begroting voor 2009 te stemmen. Dat bleek tijdens de bijeenkomst van de Eilander Raad in het Oranje Hotel in Leeuwarden op 16 oktober.

Op het Noord-Hollandse Waddeneiland zelf zijn de gelederen allerminst gesloten, maar de meerderheid in de Texelse gemeenteraad gaat niet akkoord met de voorgelegde begroting van de eilander samenwerking. Deze Texelse raadsmeerderheid bepaalt dat de samenwerkende Waddeneilanden zonder goedgekeurde begroting 2009 in gaan. Het legt daarmee een bom onder de samenwerking en deed Jurrit Visser, burgemeester van Terschelling, verzuchten dat Texel de andere vier eilanden in gijzeling heeft. Texel gaat slechts akkoord met een begroting van 230.000 euro, de helft van wat het Eilander College voorstelde. Het eiland wil 90.000 in de eilander samenwerking stoppen en 80.000 voor waddenzaken reserveren in de eigen gemeentebegroting. Texel zal daarmee altijd kunnen bepalen of projecten boven de 230.000 euro wel of niet doorgaan, meent Visser. “Bij elk onderwerp zullen oeverloze discussies volgen,” is hij bang. Visser, en met hem het voltallige eilander college, alle burgemeesters van de vijf Waddeneilanden, willen in het belang van de samenwerking de begroting op het niveau van 2008 houden en 446.000 euro beschikbaar hebben.

Waarom één eiland kan beslissen over vijf ligt besloten in de afgesproken systematiek. De Eilander Raad werkt met een gewogen stemming, elk eiland heeft op basis van grootte een aantal stemmen toegewezen gekregen en elk eiland stemt als geheel. De raadsleden kunnen niet op persoonlijke titel stemmen. Texel heeft, vanwege haar maat, met 7 stemmen de meeste. De overige eilanden hebben samen 12 stemmen en een besluit is pas aangenomen met 13 stemmen, 2/3 deel. Daarmee kan Texel in haar eentje elk besluit tegenhouden. De begroting 2009 strandde met 7 tegen- en 12 voor -stemmen. Gerbrand Poster van de Texelse afvaardiging was des duivels. “Hier klopt geen fluit van.” Poster en zijn fractie van de VVD in de Texelse gemeenteraad wil net als Texels Belang wèl doorgaan met de samenwerking tussen alle Waddeneilanden.  In zijn eigen gemeenteraad verloor hij de stemming met 7 tegen 8. Poster had graag vóór de begroting gestemd, maar vanwege de procedure kleeft zijn stem aan de Texelse stem.

De vier Friese Waddeneilanden zetten inmiddels een koers uit waarbij ze als Friese gemeenten de nauwe samenwerking doorzetten. Texel kan aanschuiven, maar Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog houden de leidende rol, legt burgemeester van Schiermonnikoog Bert Swart, de Friese eilander samenwerking in de inweek. In december komt het uitgewerkte plan. Eerst volgt nog een informatieronde langs de gemeenteraden van de vier eilanden en op 11 december komt dit plan van aanpak op de agenda van de Eilander Raad. Die vergadering zal duidelijk worden of er een toekomst is voor een eilander samenwerking inclusief Texel. Het Noord-Hollandse eiland heeft eerder dit jaar al aangegeven zich niet strak aan de andere eilanden te willen binden. “Texel wil wel samenwerken, maar niet zo knellend,” zegt Texels D’66 raadslid Frans Visman.