Natuurwaarden Waddenzee innovatief gevisualiseerd

LEEUWARDEN – Met toepassing van innovatieve technieken is nu de eerste volledige zoute Ecotopenkaart van de Waddenzee opgeleverd. Daardoor beschikken beheerders over gezamenlijke basisinformatie en krijgen zij een gedeeld beeld van het ecosysteem. De kaart wordt jaarlijks geüpdatet door Rijkswaterstaat. Zo kunnen beheermaatregelen constant worden verbeterd.

De kaart deelt de Waddenzee op in verschillende ecotopen: gebieden die op basis van fysische eigenschappen zoals diepte, zoutgehalte, stroming en karakteristieken zoals de aanwezigheid van kwelders sterk overeenkomen.

Innovatieve beeldherkenning

De ecotopenkaart wordt al jarenlang gebruikt in Zeeland voor de Westerschelde. Beheerders, gebruikers en natuurorganisaties zijn enthousiast over de toepasbaarheid voor natuurbeheer. Door de grootte van het Waddengebied was het lange tijd niet mogelijk om een dergelijke ecotopenkaart voor de Wadden te realiseren, onder meer vanwege de kosten.

De afgelopen drie jaar heeft Rijkswaterstaat, in samenwerking met de Universiteit Utrecht en met ondersteuning van Wageningen Marine Research, een computersysteem ontwikkeld dat zelfstandig geomorfologische elementen zoals zandplaten met bepaalde ribbelstructuren, slik of schelpdierbanken, kan herkennen. Dit gebeurt via zogenoemde machine learningbeeldherkenning.

Doorbraak

De doorbraak is een goede aanvulling op het beheer in de Wadden. Gebruiksdoelen zijn onder meer:

• het helpen vinden van locaties voor zeegrasherstel of platte oester,
• het monitoren of wadplaten in areaal afnemen/toenemen,
• de kwetsbare gebieden beter in beeld hebben bij (olie)calamiteiten,
• het herkennen van indicatoren voor stress bij dieren.

Trends

Vanaf nu krijgt elk jaar een deel van de kaart een update. Daarvoor is de Waddenzee opgedeeld in zes gebieden. Dit gebeurt systematisch en via dezelfde typologie. Elke zes jaar is het hele Waddengebied dan opnieuw in kaart gebracht. Op de lange termijn geeft dit inzicht in de veranderingen in natuurwaarden van de Waddenzee.

Monitoringsprogramma

De Ecotopenkaart Wadden wordt onderdeel van het biologische monitoringsprogramma ‘Monitoring Waterstaatkundige Toestands des Lands (MWTL)’ van Rijkswaterstaat en voldoet daarmee aan enkele beleidsdoelen, zoals KRW en N2000. De ecotopenkaart is onderdeel van de basismonitoring Wadden.

De ecotopenkaart is ook digitaal te bekijken. Het laden hiervan duurt zo’n vijf minuten.