Vaargeulproblematiek: desnoods de PKB aanpassen

DEN HAAG –  Ze hadden eigenlijk een kwartier te laat binnen willen komen, om de problematiek van een late boot meteen duidelijk te maken. Maar de boot was woensdagmorgen niet te laat en de bus vol Amelanders was op tijd voor de hoorzitting in Den Haag. Onderwerp: de vaargeul en de vertragingen van de veerboot.

Er waren vier insprekers en vijf Kamerleden die deelnamen aan wat een ronde tafelgesprek wordt genoemd. Doel was om de problematiek helder te krijgen, zodat daarna de Kamerleden met staatssecretaris Wilma Mansveld in debat kunnen gaan over een afdoende oplossing. Burgemeester Albert de Hoop, Wagenborg Passagiersdiensten directeur Ger van Langen, Wout Jan Adema, districtshoofd Rijkswaterstaat Noord-Nederland en Arjan van der Weck, Taskforce Deltatechnologie van de Topsector Water vertelden over de oorzaken en oplossingen van de vaargeulproblematiek.

De Kamerleden Aukje de Vries (VVD), Lutz Jacobi (PvdA), Wassila Hachchi (D’66), Johan Houwers van lijst Houwers en Martijn van Helvert (CDA) luisterden en stelden hun vragen.

Albert de Hoop pleit voor een status van openbare weg voor de vaarroute. Ger van Langen wil de vaargeul nu eindelijk wel eens op breedte en diepte hebben. Wout Jan Adema vindt dat RWS genoeg baggert en dat de vaargeul goed genoeg is. Misschien zijn de boten wel te groot, zegt hij. Als er botsingen of bijna-botsingen voorkomen dan ligt dat aan de stuurmanskunst en niet aan de geul. Ook kan RWS niet om de PKB Waddenzee en de natuurwetgeving heen. Van der Weck noemt de natuurlijke dynamiek van de Waddenzee. De geul slibt dicht omdat er sprake is van een afnemende natuurlijke functie van de geul.

De maten van breedte (50, 55, 60 en 67 meter) en diepte (3,50, 3,80, 4,00, 4,10 meter) vliegen over tafel en het twee centimeter dikke dossier dat overleggen en rapporten van de afgelopen tien jaar bevat loopt er van over. Waar na al die jaren van discussie en overleg tussen Wagenborg, gemeente en Rijkswaterstaat – de laatste jaren alleen WPD en RWS – geen overeenstemming werd bereikt, gebeurde dat in de Thorbeckezaal in Den Haag ook niet. Oplossingen waren er te over:

• laat kleinere schepen varen, die deels door RWS kan worden gefinancierd, omdat er dan immers minder baggerkosten worden gemaakt;
• maak een doorsteek die de vaarroute verkort en die makkelijker te onderhouden is;
• ga nog intensiever baggeren;
• verleng of verleg de pier;
• start een anderhalfuursdienst.

Welke oplossing je ook kiest, zegt Ger van Langen, je moet het op de vaargeul doen. Die moet op breedte en diepte zijn. En wat de stuurmanskunst betreft: "Wij hebben de beste kapiteins van de Waddenzee." Kleinere schepen inzetten is geen optie, wat de burgemeester betreft, want daar krijg je geen 1,2 miljoen mensen per jaar mee over.

Van Langen doet een voorzet: Maak bij de Reegeul een doorsteek. Dan win je drie minuten vaartijd. Dat is ook minder CO2 uitstoot en scheelt CO2 wegens minder baggeractiviteit. Binnen de huidige PKB kan die doorsteek niet, maar als de PKB wordt aangepast dan zou het kunnen, zegt Adema daarop. Die opmerking biedt perspectief.

Kamerlid Van Helvert: “Waarom doen we dat dan niet?” Hilariteit! De vijftig Amelanders op de publieke tribune juichen en applaudisseren, al is dat eigenlijk niet toegestaan.

Iets later nuanceert Adema zijn opmerking. Het is nog maar de vraag of er bij een doorsteek minder baggerwerk nodig is, en die PKB, daar zal hij zich toch ècht aan moeten houden. En daarmee is de oplossing nog net zo ver weg als bij het begin van de hoorzitting. Het doet Van Langen verzuchten: “Nu dacht ik toch dat we op één lijn zaten!”

Na deze ronde tafelsessie kaarten de Kamerleden het onderwerp bij de staatssecretaris aan. Ze sturen aan op een structurele oplossing met desnoods voor deze zomer iets tijdelijks. Als de boten maar kunnen varen. Die hartenkreet, zoals Hachchi het zei, is luid en duidelijk overgekomen.

Bekijk hier verschillende filmpjes over de vaargeul problematiek en over de hoorzitting