Wat is zeevonk en wanneer kun je het zien op Ameland?

Het is een natuurverschijnsel dat net zo magisch en sprookjesachtig is als het noorderlicht, en bijna net zo zeldzaam om te zien: zeevonk. Mensen die het geluk hebben gehad om dit schitterende fenomeen te aanschouwen vergeten dat nooit weer. Maar wat is het nou precies, wanneer kun je zeevonk zien en hoe zorg jij ervoor dat je het niet mist als je op Ameland bent?

Wat is zeevonk?

Wanneer je op een zwoele zomeravond een late strandwandeling maakt en ineens ziet dat de golven blauw oplichten en jouw voetsporen in het water stralend blauw glinsteren, dan hoef je niet bang te zijn dat je de verkeerde paddenstoelen hebt gegeten bij het diner. Nee, dit is zeevonk!

Zeevonk is een soort alg. En net zoals vuurvliegjes doen, produceert dit minuscule organisme een schitterend blauw licht. Dat noemen we bioluminescentie. Je kunt de alg niet met het blote oog zien. Daar is het organisme, met een doorsnede van nog geen millimeter, te klein voor.
Maar wanneer er heel veel algen bij elkaar zijn, zie je ze in het donker dus wel, omdat zeevonk voor die magische blauw lichtgevende zee zorgt. De Latijnse naam voor deze alg is Noctiluca scintillans, wat flitsend nachtlichtje betekent. Bijna net zo romantisch als het fenomeen zelf!

Wegwezen!

Het magische fenomeen heeft een grote aantrekkingskracht op mensen. Daarmee bereikt de alg eigenlijk het tegenovergestelde van wat hij wil met zijn verlichting: namelijk vijanden wegjagen!
Maar het zou ook nog kunnen dat zeevonk het licht verspreidt om met elkaar te communiceren. Met hun licht zeggen ze dan eigenlijk tegen elkaar, hier moet je zijn!
En dat is ook precies wat mensen graag willen als er zeevonk is, want dit magische schouwspel is zo betoverend dat iedereen dat wel wil zien.

Wanneer kun je zeevonk zien?

We kunnen de zee pas blauw zien oplichten als er heel veel algen bij elkaar zijn. De kans om zeevonk te zien is het grootste als de temperatuur van het zeewater lekker opgelopen is. Voor algen is dat namelijk perfect om zich snel te vermeerderen. Dat is ook de reden dat zeevonk meestal in de zomer voorkomt. Wanneer de zee kalm is, is het oplichtende effect van zeevonk het beste te zien, omdat de algen dan naar boven drijven.
Bij een warm voorjaar kan dit al vanaf mei zijn. Als het langere tijd achter elkaar warm is geweest en er is een windstille avond op komst, kun je kijken of er zeevonk is. Overdag kun je letten op een oranjeachtige of zalmkleurige gloed in de zee en de golven, als je dit ziet is de kans groot dat het zeevonk is, en is het zeker de moeite waard om eens een nachtelijke wandeling te gaan maken.
Wil je de kans groter maken dat je dit betoverende schouwspel ook eens kunt zien? Dan zijn er verschillende websites waar je je kunt inschrijven zodat je een alert krijgt wanneer er kans is op zeevonk.

Als je helemaal mazzel hebt kun je zelfs twee bijzondere natuurverschijnselen tegelijk zien op Ameland, zoals fotograaf Jordy van den Berg, die zowel in 2018 als in 2021 zeevonk én het noorderlicht op de foto kreeg!