Triatlon

Cross Triathlon Tri-Ambla op Ameland - XTERRA Netherlands Off-Road Triathlon

Triatlon, ook geschreven als triathlon, is een multisport. Verschillende sporten zijn verenigd in één wedstrijd. Bij een triatlon is dat zwemmen, fietsen en hardlopen. Op Ameland wordt sinds 2002 een triatlon georganiseerd, die onder de naam van Tri-Ambla naam heeft gemaakt in de sportwereld. De Tri-Ambla kreeg in 2008 het Europees Kampioenschap toegewezen en organiseert regelmatig het Nederlands Kampioenschap offroad triatlon. Zwemmen doen de triatleten in de Waddenzee, fietsen over strand en hardlopen door de duinen.

Triatlon
De hele triatlon is een hele kluif; sporters zullen het een uitdaging noemen. Wie een hele triatlon doet zwemt 3,8 km, fietst 180 km en loopt daarna nog eens een marathon: 42,195 km. In de geschiedenis van de triatlon zijn er diverse varianten op deze multisport ontstaan, zoals halve triatlons, kwart triatlons en een sprint triatlon. De Tri-Ambla triatleten zwemmen op Ameland 1500 meter in de Waddenzee, fietsen 35 kilometer door de duinen en over strand en lopen 12 kilometer hard, grotendeels over geaccidenteerd terrein en onverharde wegen. Daarnaast is er een M variant waarbij de sporters 500 meter zwemmen, 22 kilometer fietsen en 6 kilometer hardlopen, een teamvariant van beide afstanden, waarbij het team bestaat uit drie sporters die elk een onderdeel voor hun rekening nemen en een junior variant met verschillende leeftijdscategorieën.

Geschiedenis van Les Trois Sports
De geschiedenis van de triatlon gaat terug tot de jaren rond 1920. In Frankrijk werden de eerste triatlons georganiseerd, die uitgroeiden tot jaarlijkse evenementen met massale belangstelling. In die beginjaren heette de wedstrijd nog geen triatlon. Eerst was het Les Trois Sports, toen La Course des Débrouillards en daarna La Course des Touche-à-Tout. Op 25 september 1974 werd er in San Diego op Fiesta Island voor het eerst een wedstrijd georganiseerd die de naam triathlon kreeg. De volgorde van de sporten was toen anders dan tegenwoordig. Er werd gelopen, gefietst en gezwommen. Tegenwoordig wordt er gezwommen, gefietst en gelopen.

Ironman
De Ironman ontstond in 1977 op Honolulu. Het was een wedstrijd die alle langeafstandsraces van Honolulu combineerde, te weten de Waikiki Roughwater Swim (3,8 km), de Around Oahu Bike Race (185 km) en de marathon van Honolulu (42,195 km). Door drie mijl van het fietsparcours af te nemen en deze tegen de klokrichting het eiland rond te laten rijden, kon het fietsgedeelte starten bij de aankomst van de zwemwedstrijd en kon hij eindigen aan de Aloha Tower, de traditionele start van de Honolulu Marathon. De winnaar van deze drie wedstrijden op rij werd Ironman (de man van staal) genoemd: Ironman Hawaï. Daarna begon men overal ter wereld triatlons te organiseren en kwam er een Internationale Triathlon Unie (ITU) die het wereldkampioenschap elk jaar in een ander land organiseert. De Ironman van Hawaï wordt door triatleten als het officieuze wereldkampioenschap beschouwd.

Olympisch
De triatlon is sinds de Olympische Zomerspelen van Sydney in 2000 een Olympische sport. De Olympische afstand is 1,5 km zwemmen, 40 km fietsen en 10 km lopen.

Triatlon of Triathlon
Het officiële Nederlandse woord voor triatlon is zonder h. In het Engels is het met een h.
De Nederlandse Triathlon Bond (NTB) gebruikt in haar naam nog triathlon met een h maar gebruikte jarenlang voor de sport het begrip triatlon zoals het in het Groene Boekje staat.
Sinds januari 2009 gebruikt de bond weer de traditionele spelling en wordt er weer gesproken over triathlon.

Offroad triatlon
Een offroad triatlon gaat door natuurlijk terrein. Zwemmen gebeurt in open water en fietsen en lopen gaat over gevarieerd en onverhard terrein. De Tri-Ambla van Ameland is een van de offroad triatlons van Nederland. Om het offroad element te benadrukken heet Tri-Ambla Cross Triathlon Tri-Ambla.

Waarom triatlon
Triatlon hoort bij de duursporten, die goed zijn voor hart en longen. Bovendien wordt door de drie verschillende sporten het hele lichaam getraind. De spieren worden versterkt, er worden veel calorieën verbrand en vetweefsel afgebroken. Daarnaast wordt het immuunsysteem versterkt en geeft het energie.

Zelfvertrouwen
Lopen en fietsen traint de benen en met het zwemmen wordt het bovenlichaam getraind. Duursporten in het algemeen en de triatlon in het bijzonder, is goed voor je zelfvertrouwen, zeggen de mensen die het kunnen weten. Trainen voor een wedstrijd of voor verbetering van je prestatie is goed voor je gevoel van eigenwaarde. Het is een opsteker als dat doel bereikt wordt.

Wissels
Belangrijk bij de triatlon zijn de wissels tussen de sporten. De wisselzone tussen zwemmen en fietsen wordt Transitionzone 1 genoemd, T1. De wissel tussen fietsen en lopen is T2. Triatleten trainen op een snelle wissel. De wetsuit moet uit, de fietsschoenen aan en de fietshelm moet op bij T1. Bij T2 moet de fiets geparkeerd, de helm achtergelaten en de fietsschoenen moeten worden omgeruild voor de hardloopschoenen.

Zwemmen met een wetsuit
Triatleten dragen een wetsuit om twee redenen. Allereerst om met de wedstrijd mee te mogen doen. Bij een watertemperatuur die lager is dan 14° Celsius, is het dragen van een wetsuit verplicht. Een wetsuit verhoogt ook het drijfvermogen, zodat het minder energie kost om te zwemmen. Die energie kan dan worden ingezet bij de andere twee sporten. Dat is de tweede reden waarom triatleten zich in het pak hijsen.

Tri-Ambla
De Offroad Triathlon Tri-Ambla wordt op Ameland georganiseerd sinds 2002. In den beginne door een clubje enthousiaste sporters. De organisatie is in de loop van de jaren geformaliseerd in Stichting Sport Promotie Ameland, met een vrijwilligersclub die zich op de Tri-Ambla stort. Het evenement heette in het begin Amterra en een jaar later Noordzee Challenge. Sinds het derde jaar is het Tri-Ambla, waar Offroad Triathlon aan toe is gevoegd omdat het een triatlon is die door Waddenzee, de duinen en over het strand gaat. Ambla is een oude benaming voor het eiland Ameland. Tri-Ambla is de grootste triatlon van Noord-Nederland en een van de grootste in het land.

Afstanden
De afstanden wijzigen soms vanwege het kampioenschap dat de organisator krijgt toegewezen of wegens de omstandigheden. In 2007 was de afstand: 2 km. zwemmen, 40 km. ATB en 15 km. lopen. Tijdens het EK van 2008 ging het om het volgende: 1,5 kilometer zwemmen in de Waddenzee, 35 kilometer mountainbiken over technische bospaden, lastige duinen en het strand, gevolgd door een afsluitende, 12 kilometer lange crossloop. Door de kleine wijzigingen in de afstanden (er wordt bijvoorbeeld ook wel eens 36 km gefietst), staan de tijden per jaar op zich en zijn ze niet altijd goed te vergelijken.

OAK = Open Amelander Kampioenschap
NK = Nederlands Kampioenschap

EK = Europees Kampioenschap

Winnaars en tijden
Jaar	Winnaar mannen	Tijd	Winnaar vrouwen	Tijd
2021
2020	-	-	-	-
2019	Jorik van Egdom	2:27:29	Kate Bromley	2:53:11
2018 NK	Joep Staps	2:39:37	Ingrid van Lubek	3:21:11
2017 OAK	Mark Hamersma	2:38:14	Sandra Wassink-Hitzert	2:59:08
2016 OAK	Marc Hamersma	2:39:13	Sandra Wassink-Hitzert	2:59:24
2015 NK	Jorik van Egdom	2:33:48	Sandra Wassink-Hitzert	3:01:49
2014 NK	Jorik van Egdom	2:38:27	Sandra Wassink-Hitzert	3:05:36
2013 OAK	Martijn Dekker	2:34:24	Linda van Vliet	3:05:24
2012 OAK	Rob Barel	2:45:07	Mirjam Weerd	3:06:24
2011 OAK	Georg Potrebitch	2:35:14	Riika Vreeswijk-Kelja	2:53:25
2010 OAK	Rob Barel	2:40:34	Ingrid van Lubek	3:05:47
2009 NK	Rob Barel	2:31:56	Maud Golsteyn	2:53:31
2008 EK	Rob Barel	2:37:40	Ingrid van Lubek	2:58:04
2007 OAK	Rob Barel	3:15:38	Riikka Kelja	3:33:58
2006 NK	Royce Kortekaas	2:13:56	Ingrid van Lubek	2:23:49
2005 NK	Rob Barel	2:08:02	Ingrid van Lubek	2:24:16
2004	Royce Kortekaas	2.10.41	Ingrid van Lubek	2.29.18
2003	Rob Barel	2:01:09	Riikka Kelja	2:18:10
2002	Paul ten Brink	1:41:29	Riikka Kelja	1:52:03

XTERRA Netherlands Off-Road Triathlon
In 2019 wijzigt de naam naar XTERRA Netherlands Off-Road Triathlon.

Corona
In 2020 wordt er geen XTerra Netherlands op Ameland gehouden vanwege de coronapandemie. Coronamaatregelen doen het evenement voor dit jaar de das om.

lees ook
⇒ Ameland Adventurerun
⇒
⇒
⇒
⇒ terug naar Artikelen Archief -