Schijnzelfstandigheid

Een veelbesproken thema, de ZZP-ers die volgens de regels van de overheid geen zelfstandige mogen en kunnen zijn. De zogenaamde schijnzelfstandigen.
Waar gaat het dan om: ZZP-ers, die vergelijkbare werkzaamheden doen dan dat een werknemer ook doet. Dus bijvoorbeeld de timmerman (ZZP-er) die voor een bouwbedrijf werkt.
Het gaat er hier dus in eerste instantie niet om dat de ZZP-er meerdere opdrachtgevers heeft.

Een aantal aandachtspunten:

• Is er sprake van werkinhoudelijke aansturing? Dus de opdrachtgever bepaalt hoe een klus moet gebeuren, wanneer etc
• Is er sprake van organisatorische inbedding? Dus draagt de ZZP-er eigen werkkleding, gebruikt hij eigen gereedschap, krijgt hij een functioneringsgesprek etc
• Werkt de ZZP-er voor eigen rekening en risico? Dus: wanneer er dingen niet goed zijn gegaan, wie lost dat dan op, wie betaalt dat etc

Verder spelen nog een aantal aspecten mee:

• Is er sprake van aanneming van werk of ‘uurtje-factuurtje’?
• Is de opdracht van korte duur of ‘al jaren doorlopend ‘
• Zijn er werknemers bij het bouwbedrijf die dezelfde werkzaamheden doen dan de ZZP-er, maar dan in loondienst?
• Heeft de ZZP-er specifieke vaardigheden, die de werknemers niet hebben?
• Is de beloning van de ZZP-er beduidend hoger dan het salaris van de werknemers?

Bovenstaande punten zullen moeten worden bekeken in hoeverre er sprake is van schijnzelfstandigheid of niet. En dat kan best lastig zijn. Gewoon in loondienst nemen is de veiligste oplossing, alleen is dat vaak niet voor alle partijen de gewenste uitkomst.

Vaak kunnen bestaande ‘voorwaarden’ iets worden aangepast, zodat de ZZP-er meer op een zelfstandige gaat lijken. Bijvoorbeeld door niet op uurbasis te gaan werken maar specifieke klussen te gaan aannemen.

Vanaf januari 2025 mag de overheid tot 5 jaar teruggaan met naheffen wanneer blijkt dat een ZZP-er geen zelfstandige is maar een werknemer blijkt te zijn. En soms is het blijkbaar een rekensom: we nemen het risico. Net zoals de overheid zelf doet op de afdeling ‘afhandeling dossiers toeslagenouders’. Stuur de naheffingen en boetes maar naar het ministerie…

Frans van Wieren
Adviseur bij Van Wieren en Vellinga te Dokkum

www.vanwieren‑vellinga.nl