Meer inzet op aanleg Natuurnetwerk Nederland

LEEUWARDEN – De provincie Fryslân wil meer inzet plegen voor de aanleg van het Natuurnetwerk Nederland in Fryslân. Het voorstel aan Provinciale Staten is om na 2027 langer de tijd te nemen om het netwerk te realiseren. In de provinciale Strategische Grondnota ‘Op goede gronden’ staat beschreven wat nodig is om het Natuurnetwerk Nederland (NNN) in Fryslân aan te leggen. Daarnaast staan in de Grondnota werkwijzen beschreven om de functie van gronden te veranderen naar natuur.

Aanleiding voor deze strategische grondnota zijn moties van Provinciale Staten (PS) bij de behandeling van de Grondnota in mei 2020. De Staten vroegen in deze moties om inzichtelijk te maken hoe Fryslân ervoor staat met het behalen van de NNN natuurdoelen. Daarnaast vroeg PS ook inzichtelijk te maken of de huidige gereedschapskist voor het realiseren van NNN voldoende is of dat er meer nodig is.

Gebiedsprocessen

Om het NNN te realiseren is meer nodig. Het gaat hierbij vooral om meer personele inzet, maar ook om gebruik van andere werkwijzen. In Fryslân lopen momenteel gebiedsprocessen om natuur binnen het NNN aan te leggen. Hierbij kijkt de provincie ook of ze ‘werk met werk’ kan maken door onder andere het stikstof- en veenweidevraagstuk te koppelen aan de natuurdoelen. Om van een gebiedsgerichte aanpak een succes te maken is het nodig een uitgebreidere gereedschapskist te hebben voor de functieverandering van gronden. Waarbij inzet op vrijwillige functieverandering naar natuur het doel is. Daarom legt het college ook aan Provinciale Staten voor om tot 2027 alles vrijwillig van functie te veranderen en dan te kijken hoe we ervoor staan.

Het college wil meer personeel inzetten om op vrijwillige basis de resterende gronden om te vormen naar natuur. Natuer mei de Mienskip zal hier naar verwachting ook een belangrijke rol in spelen. Het gaat hierbij met name om extra inzet in de gebieden waar geen gebiedscommissies actief zijn. Met deze inspanningen hoopt de provincie forse stappen te zetten in de ambitie om het NNN te realiseren. Mocht blijken dat deze inspanningen niet toereikend zijn, dan kan het college overwegen om vanaf 2027 meer mogelijkheden in te zetten om gronden van functie te veranderen. Een mogelijk voorbeeld hiervan zou volledige schadeloosstelling kunnen zijn. De komende jaren is dit niet aan de orde.

Vier varianten

In de Strategische Grondnota staan vier opties met werkwijzen om de afronding van het Natuurnetwerk Nederland te realiseren. Provinciale Staten kiest in april uit een van deze opties. De keuzes variëren van doorgaan met de huidige werkwijze met als einddatum 2027, waarbij het NNN niet af komt, tot alles uit de kast voor het halen van in ieder geval de internationale doelen (Kaderrichtlijn Water en N2000) voor 2027. De voorgestelde variant valt daartussenin. Deze schuift de einddatum voor realisatie van het NNN door naar 2035 en zet vanaf 2027 voor KRW- en Natura2000-doelen mogelijk ook andere werkwijzen in.

Sinds 1990 is zo’n 11.000 ha natuur binnen het NNN gerealiseerd. In 2027 moeten de landelijke doelstellingen van het NNN gerealiseerd zijn, dus ook die in Fryslân. Omdat de provincie nog zo’n 1600 hectare van functie moet veranderen en inrichten om de afspraken met het Rijk na te komen, is de vraag over de juiste aanpak actueel.

Door Provincie Fryslân