Ingezonden – Geen halve oplossingen

HOLLUM – Op 16 april staat er een avond over bereikbaarheid van het eiland op de agenda. Anton Brouwer heeft zich gebogen over een langetermijnoplossing. Een ingezonden mededeling, PA plaatst ze van harte om discussie op gang te brengen, verschillende visies op een zaak te laten zien en om zaken helder te krijgen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de ingezonden brief ligt bij de afzender.

Geen halve oplossingen

Een lange termijn oplossing voor de bereikbaarheid van Ameland.

Het is duidelijk dat de vaarverbinding met Ameland niet ideaal is. Dus als we eerst bedenken wat wel ideaal zou zijn komen we een stuk verder. Er zijn vele mogelijkheden om een eiland met het vaste land te verbinden, al jaren wordt er geklaagd over de veerverbinding en hoor nogal onrealistische oplossingen, of oplossingen die niet echt een oplossing zijn, hier hoe ik er tegenaan kijk.

Historisch gezien is het te begrijpen waarom de veerboot naar Holwerd vaart, eerst waren er aan beide kanten van het wad nog geen veerdammen, de schippers lagen met hun bootje op de rede en men liep naar het schip toe over het wad of door het water. Er werd van Ameland niet alleen naar Holwerd gevaren, men ging o.a. ook naar Oostmahorn, Ferwerd, Harlingen en Zwarte haan. In 1872 werd er een dam naar Ameland aangelegd vanaf Holwerd, daardoor slipde het wad bij Holwerd wat dicht en moesten de boten bij Holwerd steeds verder uit de kust voor anker, dat was niet praktisch dus meerde men af aan de dam zo'n 500 meter uit de kust, daar werd een havenhoofd aan de dam gemaakt. En naar die plek vaart de veerboot nu nog steeds. De dam naar Ameland is inmiddels al lang in het wad weggezonken, maar die dam heeft wel de locatie van de veerdam bij Holwerd bepaald. En daar zit het probleem, het is geen logische plaats voor een veerdam omdat de dam naar Ameland juist op het ondiepste gedeelte van het wad gebouwd was, en voor grote moderne schepen heb je juist veel water nodig. Het is begrijpelijk dat die veerdam op die plek ligt maar het zou beter zijn om de knoop door te hakken en een nieuwe locatie te verzinnen, een plek die ideaal is voor een verbinding met Ameland.

Ideaal zou zijn om net zoiets een verbinding te hebben als Texel,.. die bootverbinding duurt niet zo lang, stel je zou naar Ameland een bootverbinding hebben van zo'n 20 minuten. Dat is een heel andere beleving dan dat het nu is. Twintig minuten wachten is niet zo erg, je gaat rustig zitten en voor je het weet ben je er al weer. Er zijn natuurlijk ook andere mogelijkheden om Ameland te verbinden met de vaste wal, een dam (niet handig voor de natuur in het wad), een brug (te duur omdat er halverwege toch een beweegbare brug in moet om schepen door te laten en dat is veel te duur en bovendien ben je dan je eilandgevoel wel wat kwijt), een tunnel (dat is echt niet realistisch, financieel gezien) en nog wat creatievere oplossingen zoals een gondellift zoals in een skigebied, maar goed, dat zijn niet echt realistische ideeën, vooral ook financieel. Het beste voor Ameland zou een korte veerverbinding zijn die vaart door dieper water, voor toeristen is op een veerboot stappen ook erg leuk, een beleving, maar lang op een veerboot zitten is niet zo interessant, stel men wil een lange tocht over het wad maken, dan kan men altijd een rondvaartboottocht maken.

Voordelen van een korte veerverbinding zijn onder andere:

• Prettiger voor reizigers om minder lang op de boot te hoeven zitten;
• Het is niet meer nodig om snelle boten te hebben op het wad, geen watertaxi's meer, gewoon één soort verbinding, snelle boten geven verstoring van rust op het wad;
• Hoe korter de route hoe minder brandstofverbruik dus ook hoe milieuvriendelijker en een boot die een korte route vaart zou je technisch simpeler op elektrisch of op aardgas kunnen laten varen, hoe korter de route hoe kleiner zo'n accu hoeft te zijn of hoe kleiner een tank voor gecomprimeerd aardgas;
• Als de route korter is kost het de veerdienstmaatschappij per overtocht minder geld, dus zou het economisch beter uitkunnen om op tijdstippen te varen waarop het nu niet uit kan, bijvoorbeeld 's avonds nog een latere boot, dat zou ook handig zijn voor restaurants op het eiland omdat toeristen dan nog hier kunnen eten en daarna op de boot terug naar huis gaan. En ook voor eilanders die vrienden of familie willen bezoeken aan de wal, dat je niet al heel vroeg weg moet om de laatste boot te halen;
• Op de lange termijn is het veel goedkoper in de exploitatie van de hele vaarverbinding, je moet nu wel een heel nieuwe veerhaven maken, maar als je kijkt naar de komende 100 jaar, dan bespaar je gigantisch veel op brandstof (wat altijd duurder zal worden) en op baggerwerkzaamheden;
• Het milieu is er heel erg bij gebaat, er wordt wel een nieuwe aanlegsteiger midden in het wad gebouwd, maar jaren lang baggeren is een stuk meer verstorend dan een steiger op palen in het wad bouwen. Bovendien wordt er dus veel minder gevaren omdat de route veel korter is. Hoe minder er gevaren wordt hoe beter voor de natuur en rust.

Het is wel zo praktisch om de veerdam in Nes zo te houden als die is, stel je zou die verlengen om de vaarroute korter te maken dan is het qua beleving voor toeristen minder leuk, zoals het nu is kan men gemakkelijk van de boot richting het dorp lopen, te lange afstanden zijn niet prettig, dus veerdam Nes gewoon zo laten. De boten zullen wel vervangen moeten worden, het is praktischer om kleinere boten te maken die op andere brandstof varen, ze kunnen kleiner omdat de route korter is, ze dus vaker heen en weer varen en doordat ze vaker heen en weer varen kunnen er meer passagiers en auto's vervoerd worden. Je hebt dus niet zo'n enorme boot nodig. Wie die boten exploiteert? Tja… dat kan Wagenborg zijn, maar wellicht ook een eigen Amelander Veerdienst.

Een oplossing die ik wel eens gehoord heb was om de veerdam bij Holwerd langer te maken en op die manier op dieper water uit te komen, ik vind dat zelf halve oplossingen, de locatie Holwerd is verkeerd. Doe het gewoon in één keer goed, dan ben je er de komende 100 jaar van af.

De huidige veerdam bij Holwerd kan mooi gebruikt worden voor hun Holwerd aan Zee-project, laat ze er maar een of andere recreatiebestemming van maken en wellicht een haven voor kleine bootjes, de vaargeul naar Holwerd wordt dan niet meer uitgebaggerd dus die zal gedeeltelijk dichtslibben maar met hoog water kunnen pleziervaartuigen daar nog steeds prima komen.

Deze korte vaarroute oplossing is natuurlijk wel een langetermijnoplossing, het zal jaren duren voordat er plannen gemaakt zijn en vergunningen er door zijn en dan nog de bouw, maar uiteindelijk heb je dan wel een goede verbinding met Ameland. Eerst zal er steun voor zo'n plan moeten komen, het zit er dik in dat er verzet zal komen uit natuurorganisaties omdat er een nieuw veerhoofd gebouwd zal moeten midden in het wad, maar goed, uiteindelijk is het plan wel beter voor het milieu op het wad, dus wanneer men enigszins logisch nadenkt moet men toch wel te overtuigen zijn. 

Het hele plan dient ook gefinancierd te worden, maar daar is vast ook wel uit te komen. Zoals het nu gaat, het continu baggeren, is uiteindelijk veel duurder. Bovendien bespaart het ook geld als de vaarroute korter is, als de prijs van de kaartjes gelijk blijft kan het financieel op de lange termijn best uit om dan een investering te doen.

Stel er wordt midden in het wad een nieuw veerhoofd gebouwd, mij lijkt het dan het beste om vanaf de Friese kust een dam te maken ongeveer net zo lang als die bij Holwerd met daar aan vast een brug, die hoeft niet zo breed te zijn, en het veerhoofd ook op palen. Het voordeel daarvan is dat het water er onder door kan en het wad er weinig hinder van ondervind. 

Stel er zijn op Ameland mensen die wel wat zien in dit plan en die wel ervaring of interesse hebben in het doorrekenen van plannen, en die het lobbyen bij organisaties leuk vinden, het zou wel wat zijn om die mensen bij elkaar te brengen om zo'n plan uit te werken tot iets concreets, daarvoor dient er dus een echt plan geschreven te worden, met kostenberekeningen, haalbaarheidsonderzoek, er dient gelobbyd te worden bij overheidsinstanties en betrokken organisaties, wellicht is er iemand die dit leest en die dat wel interessant vind om er aan bij te dragen.

Nu is er dus wel initiatief op Ameland m.b.t. een eigen veerbootverbinding, maar eerlijk gezegd vind ik hun plannen niet erg realistisch. Het schijnt dat ze zelfs een hovercraft willen gebruiken, maar dat is het laatste wat we hier zouden willen hebben. Een hovercraft wordt aangedreven door een propeller, ook al wordt die propeller elektrisch aangedreven, zo'n propeller maakt een enorme herrie en een hovercraft is alles behalve een energievriendelijke manier van transport. Dat moet je helemaal niet willen. Een gewone boot is prima, liefst eentje die op aardgas vaart ofzo, en een korte vaarroute zodat je zo heen en weer bent, dan hoef je niet snel te varen.

Voor het nieuwe havenhoofd wat dan midden in het wad gebouwd moet worden heb ik ook wel wat ideeën. Zo zou het beter zijn om alle auto's binnendijks te parkeren en het havenhoofd minimalistisch te houden, wachtruimtes, restaurant en kaartverkoop kan ook wel gewoon op het land, bij de dijk, ook een mogelijkheid zou zijn om geen salon op de nieuwe boot te hebben maar dat iedereen achter de dijk bij het parkeerterrein en het kaartverkoop gebouw in een enorme grote bus stapt en dat die bussen, 2 stuks ofzo, dan de boot oprijden en dat die bussen op de boot blijven staan met de mensen er in, denk dan aan bussen van 4 meter breed, dubbeldekkers en harmonica met veel ruimte van binnen, zitjes zoals op de boot. En die bus rijdt vervolgens weer van de boot af naar het parkeerterrein aan de Friese kust, bij Ameland blijft het ding aan boord staan. Dit laatste is wellicht wat onconventioneel en uiteraard kan het ook wel met een gewone boot met salon, maar het voordeel van zo'n enorme bus idee is dat het in- en uitstappen heel erg snel gaat, de ene bus rijdt van boord, andere bus rijdt erop en gaan maar weer. Bovendien heb je dan praktisch geen voorzieningen nodig op het havenhoofd midden in het wad, alles kan dan achter de dijk. Dat is ook veel goedkoper, emet veel minder bebouwing midden in het wad. Het zou dan alleen een vlakke aanlegsteiger worden. Wellicht is dat nieuwe bootconcept wat te apart voor de meeste mensen, het kan natuurlijk ook met een normale boot en wachtruimte op het havenhoofd en lopend de boot op gaan.

Als iemand het leuk vind om er over te praten, kom eens op bezoek, mijn mail adres is: anton_brouwer@hotmail.com

Groet, Anton

⇒ De bewonersavond over bereikbaarheid is op 16 april vanaf 19:30 uur in de Burgemeester Waldaschool. 

⇒ lees hier de oplossing van Hans Boven