‘Het begon met een pannetje op het fornuis’

Wie op Ameland woont of recreëert kan niet alleen genieten van de veelzijdige natuur, de gastvrijheid van de Amelanders en de heerlijke frisse lucht, maar ook van alle ambachtelijke en duurzame producten die op Ameland geproduceerd worden. Van al het vers dat uit de Noord- en Waddenzee komt, tot cranberry’s geplukt in de duinen. De komende tijd zetten wij het Amelander Produkt en de mensen die het maken in het zonnetje.

Daarvoor gingen we dit keer in gesprek met Eva Visser, die samen met haar man Doeke de Amelander Bierbrouwerij runt, waar Amelander bier en cranberrylikeur wordt gemaakt.

Een doe-het-zelf-brouwpakket veranderde alles

‘Het begon allemaal als een verjaardagscadeau,’ vertelt Eva, die al dertig jaar op Ameland woont. ‘In 2006 gaf ik Doeke een doe-het-zelf-bierbrouwpakket omdat hij van speciaal bier houdt. Dat bleek een goed cadeau te zijn!
Hij begon in onze keuken met een pannetje op het fornuis. Maar al snel moest er een grotere pan komen, en nog een grotere. Uiteindelijk paste die niet meer op het fornuis en stond Doeke buiten onder de carport in een pan van 70 liter te roeren, om op de brander bier te brouwen. Die eerste biertjes van het fornuis waren wel drinkbaar, maar niet zo bijzonder. Doeke heeft heel veel geëxperimenteerd. Het is net als met koken: eerst volg je een recept en daarna maak je het eigen.’

Eva herinnert zich goed hoe de hobby steeds serieuzer werd. ‘Toen we zoveel bier produceerden dat het niet gezond meer was om allemaal zelf op te drinken, boden we het aan bij de slijterij hier in het dorp. Dat was in 2008. Vanaf dat moment werd het serieus. Doeke schreef de brouwerij in en daarmee was de Amelander Bierbrouwerij een feit.’

Ambachtelijk, lokaal en met passie gemaakt

‘Ons bier is een echt Amelands product. We halen zoveel mogelijk ingrediënten van het eiland, zoals het hoofdingrediënt: het Amelander duinwater en de cranberries. Ik ben groot voorstander van het Amelands Produkt en ben trots dat ons bier dat keurmerk mag dragen. Als je iets maakt op het eiland dan moet je daar trots op zijn en uitdragen dat het hier vandaan komt.’
Niet alles kan echter van het eiland komen geeft Eva toe. ‘We hebben lang geprobeerd, maar we kregen de mout hier niet goed genoeg op het eiland. Dit komt dus van de vaste wal uit de Noordelijke kuststreek, en ook hop wordt grotendeels van de wal gehaald. We hebben wel een klein stukje hop op ons erf staan, maar de stevige wind op het eiland maakt dat het zich niet goed laat telen voor de productie. Voor de grotere hoeveelheden werken we daarom samen met een hopboer in de buurt. Net als bij wijnranken wordt hop in straatjes geplant. Zo hebben wij ons eigen stukje dat Doeke in september is gaan oogsten.’

Maar het hele brouwproces vindt hier op het eiland plaats. Ook worden de cranberries, voor het Amelander Cranberrybier, handmatig geplukt in de duinen.
Eva lacht: ‘mijn schoonmoeder van bijna 80 plukt de cranberries. Ze vindt het heerlijk om door de duinen te kruipen en de besjes één voor één te plukken. Met een kam de struiken leegtrekken daar doen we niet aan, want daar gaat de boel stuk van. Het is juist dat ambachtelijke wat ons bier bijzonder maakt.’

Doekes hiëm

De brouwerij zelf bevindt zich op een bijzondere plek. ‘We zitten in de oude boerderij van Doekes opa, ‘Doekes hiëm’, net buiten Ballum,’ legt Eva uit. ‘In 2009 konden we de boerderij overnemen van zijn oom en tante en sindsdien wonen we daar. Het was een perfecte plek voor de brouwerij en het voelt passend dat er opnieuw een Doeke Visser op Doekes hiëm woont.’

Uit Doekes hobby zijn intussen al veel verschillende speciaalbiertjes voortgekomen.
‘We hebben tien vaste soorten die we altijd op voorraad hebben,’ vertelt Eva. ‘Ook hebben we een Ballumer Sap. Dat is een speciaal biertje dat steeds wisselt.’ De naam Ballumer Sap komt van de benaming van de inwoners van Ballum, die Ballumer Sappen genoemd worden.
‘Doeke vindt het leuk om steeds nieuwe recepten te ontwikkelen met bijzondere soorten hop en mout. Hij maakt dan één brouwsel en als het op is, dan is het op. Een soort wisselexpositie van steeds een ander biertje. Nu in de herfst is dat uiteraard een bockbier en in de zomer was het een mooie IPA.

‘Wat ons bier écht bijzonder maakt is de beleving eromheen,’ vervolgt Eva. ‘We hebben een proeflokaal waar mensen kunnen komen proeven. Dat maakt het anders dan wanneer je alleen een flesje in de winkel koopt. We staan zelf achter de bar en ik geef rondleidingen door de brouwerij. Het contact met mensen, dat maakt het speciaal voor ons. Er komen vaak vaste gasten langs die nieuwsgierig zijn naar het nieuwste biertje dat we hebben gebrouwen. Dat persoonlijke contact, de sfeer, dat is wat mensen terug laat komen.’

We houden het graag klein en persoonlijk

Hoewel de brouwerij inmiddels flink is gegroeid hebben Doeke en Eva geen plannen om verder uit te breiden. ‘We brouwen nu zo’n 70.000 tot 90.000 liter bier per jaar,’ vertelt Eva. ‘Dat is allemaal voor het eiland. We verkopen geen bier aan de wal. Dat is een bewuste keuze. Als we dat zouden doen dan zouden we echt moeten opschalen en dan zou het op werk gaan lijken,’ zegt ze met een knipoog. ‘We willen het graag zelf blijven doen, zonder dat we personeel hoeven in te huren om onze hobby uit te voeren.’

Eva is trots op wat ze samen met Doeke heeft opgebouwd. ‘Het is prachtig om te zien hoe mensen genieten van iets dat wij hebben gemaakt. Als we door het dorp fietsen en mensen op het terras van een café ons bier zien drinken dan maakt dat ons echt blij. Het blijft bijzonder om dat mee te maken.’

Hoewel Eva zelf niet een enorme bierdrinker is heeft ze wel een favoriet: ‘Ik ben gek op onze tripel. Normaal drink ik liever thee of water, maar van de tripel kan ik echt genieten. Doeke daarentegen is meer van de IPA’s. Hij houdt van een goed bitter biertje.’

Het proeflokaal: een echte Amelander ervaring

Het proeflokaal is een belangrijke plek voor de brouwerij. ‘Zomers kunnen we binnen zo’n 60 mensen kwijt en buiten op het terras wel 130. We hebben een prachtige bar gebouwd met 12 taps waar alleen ons eigen bier uit komt. Daarnaast serveren we ook typisch Amelander hapjes zoals Amelander kroketjes en bitterballen met Amelander mosterd of een schaaltje Amelander kaas en worst. Het is echt een belevenis: laagdrempelig en met veel persoonlijk contact. Bij ons hoef je echt geen QR-code te scannen. Veel mensen waarderen dat.’

‘Doeke en ik werken allebei nog naast de brouwerij,’ zegt Eva. ‘Hij is buschauffeur en ik geef les op de middelbare school hier op het eiland. De brouwerij en het proeflokaal zijn dan ook niet altijd geopend. Maar als we open zijn, dan zijn we altijd zelf aanwezig om te vertellen over het ontstaan van de brouwerij en we laten mensen het brouwproces zien. We willen dat mensen niet alleen ons bier proeven, maar ook het verhaal erachter leren kennen.’

De Amelander Bierbrouwerij

www.amelanderbier.nl

Smitteweg 6
9162 EC Ballum