Frida Tempel ‘Sander wilde nog afscheid nemen van zijn geliefde Ameland’

In de rubriek ‘Verliefd op Ameland’ praten we met mensen die hun hart verloren zijn aan het eiland of aan iemand op het eiland. Mensen die voor de liefde naar het eiland zijn gekomen of mensen die uit liefde voor het eiland elk jaar weer terugkeren. In deze bijzondere Verliefd op Ameland vertelt Frida Tempel (51) over haar zoon Sander, die op 24 april 2018 op 11-jarige leeftijd overleed, en zijn liefde voor het eiland. 

‘Mijn man Jacob en ik werden zo’n dertig jaar geleden besmet met het Ameland-virus, door onze buren, de familie Lukassen. Hun zoon, Ard, die ook bij ons in Assen woont, kon via zijn werk voordelig huisjes huren op Ameland. Omdat hij alleenstaand was, nodigde hij ons uit om ook te komen, want in het huis dat hij huurde was plek genoeg. Ard, die op Ameland wel bekend is als de organist van de kerk in Nes, en zijn familie kennen de mooiste plekjes op het eiland en wij genoten volop en waren al snel helemaal verliefd op Ameland. Die eerste jaren gingen we met zijn tweetjes. Toen onze zoon Sander geboren werd ging hij ook mee.’

Een veilige plek

‘Toen Sander nog een baby was huurden we huisjes in Hollum en Buren met mijn ouders. Vanaf 2010 kwamen we bij Happynes in Nes terecht, bij Aukje en Rijk. Voor Sander, als enig kind, een waar walhalla. Met fietsen, skelters, een speeltuin, trampoline en allemaal vriendjes om mee te spelen. Ameland is niet zo groot en het is overzichtelijk, een veilige plek die al snel vertrouwd voelde. Sander vond het met de jaren steeds leuker om naar Ameland te gaan. Naar Aukje.
Ook al had hij enorm last van wagenziekte en moesten we onderweg meerdere keren stoppen en was het een helse rit van Assen naar Holwerd; hij moest en zou naar Ameland en wilde nergens anders naar toe. Vanaf het moment dat mijn vader overleed ging mijn moeder ook met ons mee op vakantie.
Iedereen genoot van Ameland. Van het fietsen, het strand, de natuur en het heerlijke eten. Vooral Sander. Als hij bij ons op de fiets zat en we fietsten richting Hollum, dan begon hij hard te roepen als hij de vuurtoren zag. Hij vond dat zo fascinerend. Het was al gauw zijn favoriete plek op het eiland.’ 

Dagen om nooit te vergeten

‘De liefde voor Ameland bleef en we gingen iedere zomervakantie naar het eiland, naar Aukje, Rijk en hun vier kinderen. In de zomer van 2015 zaten we heerlijk te genieten van een zwoele zomeravond, toen Aukje aan kwam lopen met zes champagne glazen. Of ik die even in de kast wilde zetten in ons huisje. Ik begreep niet goed waarom ze mij die glazen gaf, dus legde ze uit dat ze heel vaak bruidsparen als gast kreeg. Die hebben natuurlijk glazen nodig om mee te toosten.
Aukje vertelde verder dat ze sinds kort zelf ook mensen mag trouwen, omdat ze BABS geworden was. Daarop tikte mijn moeder Jacob aan. Ze vroeg hem of het niet eens tijd werd dat hij mij ten huwelijk zou vragen. Hij voelde zich natuurlijk een beetje voor het blok gezet door zijn schoonmoeder. Maar het zaadje was wel geplant.’

‘We waren namelijk van plan om een feest te geven omdat we 25 jaar bij elkaar waren, maar gedurende die dagen realiseerden we ons dat het nog veel mooier zou zijn om in het bijzijn van onze lieve vrienden en familie te trouwen op het eiland waar wij zo ontzettend verliefd op zijn.
Op de een na laatste avond van onze vakantie waren we op het strand. Ik lokte Sander mee en vroeg hem of hij “Papa, wil jij met mama trouwen” in het zand wilde schrijven en daarna Jacob op wilde halen. Jacob zei gelijk “ja”.
Op 20 mei 2016 trouwden we op Ameland in het kerkje De Vermaning. Uiteraard voltrok Aukje het huwelijk. De authentiek trouwauto, die wel wat van Brum weghad, werd gereden door Frank Engels en de foto’s werden gemaakt door Janna Jacoba van der Laag. Romy, de dochter van vrienden, zong het nummer Love You More, van Racoon. Voor koffie en gebak gingen we naar Nes Café, bij Froukje, en ’s avonds hebben we heerlijk gegeten bij, toen nog, De Piraat, van Tim. Onze gasten verbleven uiteraard ook bij Aukje’s Happynes.
De dag na de bruiloft hebben we iedereen meegenomen richting het Oerd op de strandkar van de Jong, om ze te laten zien waarom wij zo verliefd zijn op Ameland. Het waren dagen om nooit te vergeten. Des te meer omdat daarna onze, toen 9-jarige, zoon Sander ziek werd.’

Na vier dagen hoorden we dat het mis was

‘Sander was eigenlijk nooit ziek. Hij was wel een slechte eter, vooral met avondeten. Maar eind 2016 was hij wel erg afgevallen en had hij weinig energie. De huisarts stuurde ons eerst naar de diëtiste, maar dat hielp niks. In de voorjaarsvakantie van 2017 was zijn energie helemaal weg.
In het ziekenhuis hier in Assen kreeg hij gelijk sondevoeding en werd er een echo gemaakt van zijn buik. We werden vervolgens doorgestuurd naar het UMCG. Omdat ze bij nader onderzoek iets zagen boven de maag, moesten we naar het Prinses Máxima Centrum voor verdere onderzoeken.
Daar hoorden we na vier dagen dat het mis was. Sander had een snelgroeiende en delende tumor in de maagstreek. Dan zakt de grond onder je voeten vandaan en ga je gelijk in de overlevingsstand. Er brak een tijd aan van schema’s, behandelingen en chemo’s. Er werd een traject van 14 maanden gestart, dat eerst heel goed ging. Maar daarna snel minder.’

Een grote verrassing

‘Op Ameland werden we niet vergeten. Alle vaste gasten waar we zomers altijd vakantie mee vieren, namen cadeautjes mee naar Aukje, die alles verzamelde en naar ons opstuurde. In de zomervakantie van 2017 moest Sander zes weken bestraald worden. Stichting Make a Wish kwam bij ons om te vragen welke wensen Sander nog had. Sander had eigenlijk maar één wens. Hij wilde naar Ameland, naar Aukje.
De dame van de stichting vond dat eigenlijk niet spectaculair genoeg, waarop Sander verdrietig werd en het gesprek niet verder wilde voortzetten.
Na de zes weken bestraling vond de oncoloog dat Sander wel een verrassing verdiend had. Zij zocht alsnog contact met Make a Wish, en de dag nadat we weer thuis waren gekomen stond er een grote limo voor ons huis met Sanders naam erop. Het was een geweldige verrassing voor Sander. Hij mocht naar Ameland, naar Aukje en Rijk!
In ons huisje was de koelkast gevuld en waren er opnieuw cadeautjes voor Sander. ’s Middags werden we door Gerrit Swart opgehaald in de politiejeep en gingen we over het strand richting Hollum, op weg naar Sanders’ geliefde vuurtoren. Sander mocht met de lift naar boven en Janna Jacoba heeft daar weer prachtige foto’s gemaakt.
De volgende ochtend stond een tochtje met de Robbenboot op de planning en werd Sander weer verrast, want ineens stonden zijn twee beste vriendjes en zijn grote liefde, Renske, daar op hem te wachten. Het hele feest werd natuurlijk weer afgesloten met een geweldig diner bij Tim. Sander genoot enorm en heeft steeds een glimlach van oor tot oor op zijn gezicht gehad.’

Een allerlaatste afscheid

‘Eenmaal thuis ging het allemaal weer door; de chemo’s, de ziekenhuisbezoeken. Sander werd steeds zieker en kreeg allerlei complicaties. Met kerst en oud en nieuw lag hij op de IC. Op 8 januari 2018 kregen wij helaas een verschrikkelijk bericht. Ze konden niets meer voor onze Sander betekenen. Hij mocht naar huis. Hoeveel tijd ons nog samen gegund was wist niemand.
Sander had drie laatste wensen. Hij wilde graag een puppy en zijn 11^e verjaardag vieren. En hij wilde nog een allerlaatste keer afscheid nemen van zijn geliefde eiland, van Aukje, Rijk en de kinderen.
Met behulp van onze vriend Erik Roelfsema en de coördinator van de Wensambulance zijn we vijf dagen naar Ameland geweest. Alles was weer zo goed voor elkaar.
Aukje had een speciaal bed geregeld. Vrienden Johan, Tanja, Elly en Herman gingen mee als achterwacht. De huisarts en kinderthuiszorg stonden voor ons klaar. Zodat ons mannetje samen met zijn kooiker puppy Sam en met zijn geliefden om hem heen kon genieten van zijn Ameland. Janna Jacoba maakte weer foto’s en Tim bracht ons een patatje. In de strandrolstoelen samen met oma, die ook ziek was,  konden we nog een keer naar het strand. Sanders ogen spraken boekdelen, je zag hem volop genieten. Maar je zag ook heel duidelijk dat hij zich realiseerde dat het de laatste keer zou zijn dat hij daar was.’

37.000 kaartjes

‘Sander wilde ook graag zijn 11^e verjaardag vieren. Maar wat geef je een jongen die zijn laatste verjaardag viert? Ik vroeg het hem, en ook nu was zijn wens bescheiden. Hij wilde wel graag een slinger van verjaardagskaarten. “Dat vrolijkt de boel wat op”.
Ik deelde een berichtje op Facebook. Toen ik even weg was, werd Jacob gebeld door een stichting die vroeg of zij het bericht mochten delen.
“Ik heb misschien iets doms gedaan”, zei hij toen ik terugkwam. Het bericht was in een half uurtje honderden keren gedeeld.
Post.nl belde ons op om te vragen of we wel wisten dat er heel veel post voor Sander aankwam. De drie postzakken konden niet op de postfiets, daarna paste het niet meer in de bestelauto en moest er een busje komen. We kregen ontzettend veel kaartjes en cadeautjes. Niet alleen van Ameland, maar van overal ter wereld stuurden mensen kaarten. Sanders bed werd helemaal onder kaartjes en cadeautjes bedolven. We zijn het maar gaan uitdelen aan kinderen in de straat en op de kinderopvang. Zodat zoveel mogelijk mensen ervan konden genieten. Sander heeft zijn elfde verjaardag nog kunnen vieren. 

Op 24 april 2018 overleed Sander.

Ook tijdens zijn uitvaart stond Ameland centraal. Op zijn kist was de vuurtoren geschilderd en Aukje had een bloemstuk gemaakt met rozen in de vorm van een vuurtoren. Op de voorkant van zijn rouwkaart prijkte de vuurtoren. Al onze lieve vrienden van Ameland, met wie de band zo sterk geworden is, waren aanwezig. We zijn Aukje, Rijk en de kinderen, Harry, Froukje, Tim en Janna Jacoba, die ook nu foto’s maakte, zo dankbaar.’

Thuiskomen op Ameland

‘Hoe moet je verder als je grootste bezit je wordt afgenomen. Als ouders ben je dan verslagen.
In mei belde Aukje ons op. Ze had een vraag, en we mochten natuurlijk nee zeggen. Maar ze had onze hulp nodig. Haar zus Carla, die haar normaal gesproken helpt bij het klaarmaken van de huisjes voor nieuwe gasten, had een schouderblessure en de Duitse schoolvakantie stond voor de deur. En zo zaten Jacob en ik op 1 juni voor het eerst zonder onze Sander op de boot naar Ameland.
Natuurlijk waren er tranen van gemis, maar het voelde ook als thuiskomen in onze veilige haven. Doordat we iets om handen hadden was de eerste keer zonder Sander op Ameland makkelijker. En we vonden het ontzettend fijn dat we iets terug konden doen voor Aukje. Mijn moeder ging ook mee en heeft haar verjaardag daar mogen vieren. Een half jaar na Sander is zij overleden.’

Weer genieten van Ameland

‘Door alles wat we samen hebben meegemaakt is er een hechte vriendschap ontstaan met Aukje en Rijk. We komen vaak naar Ameland en kunnen, ondanks het enorme gemis, weer genieten van het fietsen en het mooie strand. Overal liggen dan ook mooie herinneringen. Sander genoot zo van het strand, van het zandkastelen bouwen en het jutten. En met Aukje met de strandkar richting het Oerd.
We houden ook bepaalde dingen in ere. Zoals een slagroomgebakje halen bij Rijpsma, want daar was Sander gek op. We denken aan hem als we met de hondjes, inmiddels zijn het er twee, bij paal 17 het strand op gaan en dat weidse uitzicht zien waar hij ook zo van genoot. En natuurlijk moeten we de vuurtoren op als we op Ameland zijn. Het eiland voelt als ons tweede thuis en het is alsof Sander op Ameland altijd bij ons is. We zijn nog altijd verliefd op het mooie Ameland.’

Woon jij op Ameland en heb je een bijzonder verhaal te vertellen voor een van onze rubrieken of ken je iemand met een bijzonder Ameland verhaal die dat graag met ons wil delen? Laat het ons dan weten via info@persbureau-ameland.nl.