Erosie en graffiti bij tobruk

HOLLUM – Het bunkertje bovenop het Engelsmanduun en het duin zelf hebben te lijden van de elementen, betreding, vernieling en graffiti. In vier jaar tijd is er twee meter zand verdwenen rond het betonnen gevaarte, is meermaals de met hekwerk gesloten ingang opengebroken en is half oktober van dit jaar graffiti aangebracht op de oostwand. 

De tobruk, een eenpersoons schuttersput, is sinds juni 2018 uitgegraven en te bekijken. De ontsluiting is deels, want je kunt er niet naar binnen. Het is een overblijfsel van de Tweede Wereldoorlog, een onderdeel van de Atlantikwall, de verdedigingswerken van de Duitsers langs de kust van Noorwegen tot aan Spanje toe. De Amelander Musea organiseren in het zomerseizoen succesvolle excursies langs dit erfgoed en vertellen de verhalen over Ameland in de oorlog tijdens de jaarlijkse Bunkerdag. De bunker ligt op het duin dat vrij toegankelijk is, zodat ook buiten de excursies om mensen het duin betreden en de tobruk bezoeken. 

Tientallen jaren was het gevaarte bedekt met zand en was het onzichtbaar. In 1965 was hij nog te zien, maar niet lang daarna is hij verstopt onder de duintop. Dat was vanwege de gevaarlijke en vieze situaties die er ontstonden. Er was gevaar van vallen in de schuttersput en de tobruk, die aanvankelijk speelplaats voor kinderen was, werd ingenomen door illegale slapers, spuiters en drinkers die hun flessen tegen het beton kapot gooiden. Daarbij werd het een slecht gebruik om de bunker te gebruiken als openbare wc. Dat er iets moest gebeuren was duidelijk. De tobruk werd bedekt met zand en lag zo tot 2018 verborgen in het Engelsmanduun. 

Nu is hij weer zichtbaar en kan het verhaal over het hoe en waarom verteld worden. Het verhaal is interessant en belangrijk, maar de onsluiting komt met een prijs, blijkt na vier jaar blootlegging. 

bekijk op Collectie Ameland meer foto's van de tobruk, inclusief die met een Duitse soldaat in actie en een foto uit 1965

lees hier Tag geklad op tobruk

→ bekijk het filmpje hieronder met beelden van november 2022, maar ook foto's van de tobruk zoals hij er in 2018, 2019 en 2020 bij lag – abonneer op YouTube kanaal Ameland Vandaag en mis geen filmpje meer

Jeanet de Jong
Jeanet de Jong

Jeanet de Jong stopt op 31 augustus 2023 met haar Persbureau Ameland. De nieuwsvoorziening wordt onder dezelfde naam, met een ander logo en andere opmaak als nieuwsblog voortgezet door een externe partij. De mailadressen gekoppeld aan de website verdwijnen.

Artikelen: 18280

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *