Brak water in rietplak Lange Dunen

HOLLUM – Het rietplak van de Lange Dunen-Noord is door de laatste duindoorbraak een klein beetje brakker geworden. Met de laatste springtij van 2 februari 2018 drong het water iets verder in de vallei waar het riet groeit door. Dat was meer te zien aan het afval dat vanuit de zee het rietplak in was gedreven dan door de smaak van het water. Die is nog steeds tamelijk zoet.

Brak milieu

Een iets brakker milieu zou goed zijn voor de begroeiing van het gebied. De terreinbeheerders en Natuurwerkgroep zijn dan ook niet rauwig dat het zoute water af en toe in de vallei stroomt.

Laatste keer maaien

Eind januari 2018 werd het rietplak voor de laatste keer gemaaid. Bijna zestig jaar lang gebeurde dit met enige regelmaat en speciaal voor dat maaien werd het rietplak af en toe handmatig ontwaterd. Op 18 januari 2018 nam de natuur de ontwatering zelf ter hand en forceerde een doorgang in de duinen waardoor het zoete regenwater dat zich had opgehoopt in het rietplak weg kan stromen. Dagen nadien is de stroom slechts iets in hevigheid afgenomen, maar stroomt het rietplak nog altijd leeg.

Bekijk hier het filmpje over het snelstromende afvoerputje van het rietplak.

Rietmaaien wordt gestaakt omdat het niet meer lonend is. De kwaliteit van het riet is niet de beste en door de altijd hoge waterstand is het riet voor het materieel moeilijk te bereiken en lastig weg te krijgen. De baten wegen voor de rietmaaier niet meer op tegen de lasten.

Grauwe ganzen

De verwachting is dat het mee zal vallen met het dichtgroeien van de Lange Dunen. De grauwe ganzen die in grote aantallen op het eiland verblijven, houden het gebied wel open, verwacht Ricus Engelmoer van Vogelwacht Hollum-Ballum. De ganzen hebben het onder meer op de knollen van de rietstengels voorzien. De broedvogeltellers in de Lange Dunen hebben in de loop der jaren de rietvelden geleidelijk aan zien inkrimpen, zegt Engelmoer. “Dat is onder andere duidelijk te zien op het dijkje dat bij de tweede doorbraak van noord naar zuid loopt. Voorheen was er later in het broedseizoen door het hoge en dichte riet geen doorkomen meer aan, nu staat er bijna geen stengel riet meer.“

Bijzonder fenomeen

Marjan Veenendaal van Staatsbosbeheer vindt de doorgang die in de duinen is ontstaan een “bijzonder fenomeen”. SBB is niet de beheerder van het gebied, dat is Rijkswaterstaat, maar SBB volgt de ontwikkelingen met belangstelling. “Vroeger,” zegt Veenendaal, “werd er bij paal 4.2 altijd een geul gegraven om het water bij Lange Duinen weg te laten lopen. Er kon dan namelijk riet gemaaid worden. Het graven van een geul is daar al een aantal jaren niet meer mogelijk, omdat het enorm is opgehoogd. Ook een natuurlijk proces. De erosie tussen paal 3 en 4 is de laatste jaren toegenomen en heeft uiteindelijk geresulteerd in een duindoorbraak. Een doorbraak die verwacht was en ook bekend bij RWS. Het zoete water loopt nu voor een deel weg bij de Lange Duinen. Dit gaat heel geleidelijk en is niet zorgwekkend. Waar normaal gesproken de hand van de mens wil sturen om de natuur in topconditie te krijgen laat de natuur zien dat het ook wel zelf kan. De opslag die in de Lange Duinen was ontstaan werd steeds dichter en dichter. Riet was aan het verdwijnen en wilg en vlier kregen steeds meer ruimte. Als het zo door zou gaan dan zou er een duinbos kunnen gaan ontstaan. Het water loopt nu weg en dat zal zeker invloed hebben op de planten, struiken, met als gevolg dat er ook een aantal vogels die zich daar altijd ophielden het ook wel zwaarder krijgen.”

Parnassia

Zodra er weer een storm is met flink wat water dan zal er ook zeewater naar binnen lopen. Er zullen planten verdwijnen en andere, zoutminnende, voor terugkomen. “Denk aan groenknolorchis, parnassia, duizendguldenkruit,” somt Veenendaal op. “Een vegetatie die je ook op het groene strand aantreft. Je kunt eigenlijk zeggen dat de vegetatie weer even terug gezet wordt in de successie. Is dat erg? Nee zou ik zeggen, teveel van hetzelfde is ook niet mooi, de gevarieerdheid van het gebied wordt alleen maar groter.”

→ hieronder het laatste filmpje van de opening in de duinen, net na de springvloed

→ op het Kanaal van Ameland Lopen Vuurtje zijn meer filmpjes over de duindoorbraak gepubliceerd. Abonneren op het Kanaal kan gratis, dan hoeft u geen filmpje meer te missen. Klik op de banneradvertentie met het YouTobe-logo, rechts op deze pagina

→ tik Duindoorbraak in bij ZOEKEN om meer over de opening in de duinen te lezen