Column – Schatten

HOLLUM – De veertiende column van 2023 heeft als titel 'Schatten’. Lees hem op de website van PA. Elk weekend verschijnt een nieuwe. De dertiende van 2023, 'Ode aan de dotter', is via deze link te lezen.

Schatten

'Verborgen Schatten', zo heet de tentoonstelling van schilderijen en tekeningen van oans moeke. Zondagmiddag 2 april openden wij hem met haar kinderen, kleinkinderen en hun aanhang. Het gonsde van de herinneringen, anekdotes en verhalen over moeke en oma De Jong of omaatje, zoals ze ook wel door de kleintjes van toen werd genoemd. Mijn moeder, oans moeke, was klein van stuk, dus dat 'omaatje' paste haar wel. "Dut is de achtertuun fan dut huus," legt een kleindochter aan haar zoon uit, terwijl ze voor twee dorpsgezichten staat en van het ene naar het andere doek wijst. Hij heeft oma niet gekend en moet het van de verhalen hebben. Die middag stroomt er een vloed van verhalen. "Oma had een moaie achtertuun, sie je?" De kleindochter weet het wel, zij heeft omaatje goed gekend. "Fien je ut moai? Herken je ut wel?" Ja, de 18-jarige vindt het mooi, zijn zusje ook, en hij herkent de plek. 

Het schilderij van De Zwaan hangt er ook, dat moeke in opdracht maakte en dat door collega-ondernemers cadeau werd gedaan aan Simon Walthaus toen hij afscheid nam van zijn herberg. Het kwam op wonderbaarlijke wijze niet lang voor het idee over een tentoonstelling post vatte boven water en via via in de familie terecht. 

Een van de acht kinderen: "Kiek, dut is ut huus weer oans moeke geboaren is." Het huis staat er niet meer, het stond aan de Tussendijken, schuin tegenover de Bauwe Schuur. Hoe dat stukje dorp er toen uitzag is vastgelegd in olieverf. Zo heeft moeke ook het huis met timmerskuur van Marten Faber in de Schoolstraat in beeld gebracht. Het witte pand is afgebroken en maakte plaats voor een nieuw huis. Dat dorpsgezicht is in handen van een van de nazaten van de timmerman en hij is er wat trots op. Het wintergezicht op de Oosterlaan werd net zo tijdelijk afgestaan. Het werk is van een Hollumer en mocht er in het museum bij hangen. Velen reageerden op de oproep om hun 'Janke de Jong' beschikbaar te stellen voor deze tentoonstelling. Iedereen die een werk afstond mag gratis komen kijken. Kinderen, kleinkinderen, dorpsgenoten en mensen die ooit een schilderij van haar kregen of kochten, vinden hun doek terug tussen vijftig andere. 

In heel wat huizen mist nu wat aan de muur. Aan sommige haakjes hangt iets vervangends, dat het werk dat er hoort niet écht kan vervangen. Na 5 juni komt alles weer bij de rechtmatige eigenaren terug, want tot die dag duurt de tentoonstelling 'Verborgen Schatten' van Janke de Jong-de Boer, oans moeke, in Museum Sorgdrager. Zus Anja opende hem met de woorden: "Allemaal kieke!" U begrijpt wel, van harte aanbevolen.

Jeanet de Jong

jeanet.de.jong@knid.nl

→ lees hier over Verhalen bij Verborgen Schatten