Column – Leren taske

HOLLUM – De tiende column van 2023 heeft als titel 'Leren taske’. Lees hem op de website van PA. Elk weekend verschijnt een nieuwe. De negende van 2023, 'Mietje Pedenbach', is via deze link te lezen.

Leren taske

Tijdens mijn nijverheidsopleiding leerde ik naast een bulk psychologische, pedagogische en didactische theorie ook veel praktische vakken annex handvaardigheid: houtsoorten herkennen, pottenbakken en leerbewerken, om een paar voorbeelden te noemen. Ik was er best goed in en had er ook aardigheid aan. Werken met leer was een van mijn favorieten en destijds maakte ik mijn eigen tas en met holponsen, slagpijpen en lijnentrekkers versierde ik het mooiste pennentasje dat ik ooit heb gehad. Enkele jaren terug had ik nog profijt van mijn leerlessen van toen. Het kwam van pas bij het herstellen van het tuigleren tasje dat bij ons thuis altijd werd gebruikt voor het innen van de rekeningen van brandstof en veekoekjes. 'Rekeningen ophalen' was een van de taken van Tante. Ze had er een lange donkere leren jas bij aan en tufte op een solex met dat 'taske', waar heel wat flappen in en uit zijn gegaan, aan de schouder. Dat leren taske heb ik nu en ik gebruik het nog wel eens. 

In het boek 'Zeven vetten jaren' schrijft Anton Schols ook over een leren tasje. Dat boek heb ik nu onderhanden en ik smul van Schols zijn belevenissen tijdens de naoorlogse walvisvaart en zijn vaarten op de Willem Barendsz. Het lag een paar maanden terug als tweedehands exemplaar op de boekenmarkt van De Plaats, en ik dacht meteen: "Dat is voor mij." Het boek is nog niet uit, dus het blijft nog even genieten. Schols voegt allerei interessante wetenswaardigheden over walvissen, de jacht en de producten die de vangst opleverden aan zijn eigen ervaringen toe. Ik lees diverse details die aan mijn kennis kunnen worden toegevoegd.

In een van de hoofdstukken verhaalt de schrijver over de souvenirs die werden meegenomen naar huis. Stukken balein, potvistanden en ook pikkenvel. Het pikkenvel bleek de opperhuid van een blauwe vinvispenis te zijn. Dat schijnt een fijne leersoort op te leveren. Het vel wordt eerst geschraapt en daarna met schoenspijkertjes op een plank gespannen. Schols beschrijft het in detail. Vervolgens werd het in de warme pompkamer te drogen gelegd. "Volgens de verhalen," schrijft Schols, "kan er een fijne leersoort van gemaakt worden, bijvoorbeeld voor het maken van damestasjes." Hij was er niet zeker van of dit mythe was of werkelijkheid. "Eerst zien en dan pas geloven."

Op Google levert 'Tasje van penisleer' vooral grappen op. Komt een man in een tassenwinkel. Hij ziet een fraai tasje, dat erg duur en ook erg klein is. Zegt de winkelmeneer: "Dit is een heel bijzonder tasje meneer, dit tasje is van penisleer gemaakt". Het is wel wat aan de dure kant voor zo'n klein tasje, zegt de klant nog. De winkelmeneer weer: "Nu is het een klein tasje meneer, maar als u er drie keer over wrijft wordt het een boodschappentas." 

Met Schols zeg ik: "Eerst zien, dan geloven." Eerlijk gezegd hoef ik het niet zo nodig te zien. Ik hou het maar bij mijn tuiglederen taske van toen.

→ lees hier meer over het boek 'Zeven vette jaren'

Jeanet de Jong

jeanet.de.jong@knid.nl