Onderzoek naar aangespoelde walvis op Rottumerplaat

ROTTUMERPLAAT – Vorige week woensdagavond spoelde er op Rottumerplaat een dode dwergvinvis van 4,70 meter aan. In samenspraak met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Staatsbosbeheer, heeft Rijkswaterstaat besloten om het kadaver op een veilige plek te laten liggen op het onbewoonde eiland in de Waddenzee. De locatie biedt namelijk een unieke kans voor monitoring van het kadaver en de impact die dat heeft op de natuur.

De Waddenunit van het ministerie van LNV ontdekte de walvis tijdens haar werkzaamheden. Via de strandingscoördinator is de melding door Rijkswaterstaat opgepakt. Nadat bleek dat er vanuit musea en onderzoeksinstellingen geen animo was voor het kalfje, was de keuze: opruimen of gecontroleerd laten liggen.

Veilig voor scheepvaart

Gezamenlijk is geconcludeerd dat dit een unieke kans is om op een natuurlijke manier te kijken naar de ecologische impact van grote kadavers. Dit is mede ingegeven door de “pilot Walviskadaver natuur en bewustwording” dat onder leiding staat van het Programma naar een Rijke Waddenzee.

Met het schip ‘De Harder’ van de Waddenunit is het dier verplaatst en iets meer het eiland opgebracht. Zo kan het niet meer het water in verdwijnen waardoor het geen gevaar oplevert voor de scheepvaart.

Unieke kans

De locatie biedt een uitgelezen kans om de ecologische meerwaarde van het afbraakproces in beeld te brengen. De Rottums zijn verboden gebied, je mag er niet komen, en de walvis ligt beschut in de duinen. De wadplaat is onbewoond, met uitzondering van seizoensgebonden vogelwachters, wetenschappers en enkele vrijwilligers. Onderzoekers kunnen het proces van ontbinding dus relatief ongestoord in de gaten houden.

Monitoring kadaver

Wageningen Marine Research voert de monitoring uit. Zo zijn er camera’s geïnstalleerd om het biologische proces van de ontbinding vast te leggen. Welke andere dieren en organismen profiteren hiervan? Welke ontdekkingen doen we over de impact op vegetatie, bodemkwaliteit of bijvoorbeeld duinvorming?

De monitoring wordt door Rijkswaterstaat geregeld vanuit de Basismonitoring Wadden. Hier werken alle beheerorganisaties van de Waddenzee samen om wetenschappelijke kennis te ontwikkelen over (natuur)beheer. Bovendien worden de risico’s in beeld gebracht, denk daarbij aan ‘ontploffingsgevaar’ en stankoverlast. Rijkswaterstaat verwacht binnen een jaar de eerste resultaten in beeld te hebben.

Natuurbeheer Werelderfgoed Waddenzee

Kadavers bleven vroeger liggen op stranden, maar tegenwoordig worden ze op (recreatie)stranden gezien als (chemisch) afval en afgevoerd op een vrachtwagen. De vraag is of dat vanuit biodiversiteit ook wenselijk is. De monitoringsresultaten kunnen bijdragen aan het ‘omdenken’ over natuurbeheer voor Werelderfgoed Waddenzee.

Bron RWS

⇒ lees hier over walvissen en strandingen

⇒ lees hier over Draaiboek strandingen

⇒ lees hier over Walvissen en walvisvaart

⇒ lees hier over Rottumerplaat