Groot onderzoek naar onderwaterleven Waddenzee

Er komt een grootschalig onderzoek naar de effecten van menselijk geluid op het onderwaterleven in de Waddenzee. Dat moet ertoe leiden dat kwetsbare dieren en organismen bij vergunningverlening en in het beheer van de Waddenzee beter beschermd worden. Het project wordt uitgevoerd door de Waddenvereniging in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen en gesteund door het ministerie van LVVN en Rijkswaterstaat. Het Waddenfonds draagt aan het onderzoeksprogramma € 946.187,- bij. De totale kosten zijn € 1.656.186,-.

Door het toenemend gebruik van de Waddenzee vindt er ook meer verstoring door geluid onderwater plaats. Deze zogenaamde drukfactor lijkt de functie van de Waddenzee voor verschillend onderwaterleven negatief te beïnvloeden. Hoeveel en waar is echter niet bekend. Om de drukfactor in kaart te brengen zullen meerdere jaren in de hele Waddenzee geluidsmetingen worden gedaan met de Passive Acoustic Monitoring techniek.

De bruinvis zal als indicator in het onderzoek een belangrijke rol spelen. Deze soort maakt continu geluid om te navigeren en foerageren. Door simultaan op verschillende frequenties te luisteren met onderwatermicrofoons kan het signaal van door mensen geproduceerd onderwatergeluid naast dat van de bruinvis worden gelegd. Zo kan worden geregistreerd waar en wanneer er mogelijk verstorende effecten plaatsvinden. De onderzoeksresultaten zullen worden gebruikt voor een impactanalyse die kan worden ingezet bij vergunningverlening en beheer van de Waddenzee.

Een ander onderdeel van het project is publieksparticipatie. Zo komt er een digitaal meldpunt waar door inwoners van het Waddengebied en toeristen waarnemingen van bruinvissen kunnen worden gemeld. Ook wordt er een educatief programma ontwikkeld met luisterexpedities en een expositie.

Het in kaart brengen van verstoring van het onderwaterleven door menselijk geluid is voor een deel nog onontgonnen terrein. Het onderzoeksprogramma heeft om die reden deels het karakter van ‘leren door doen’. Het onderzoek wordt begeleid door een klankbordgroep met vertegenwoordigers van onder andere Rijkswaterstaat en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.

Het Waddenfonds kent een subsidie toe omdat het project zich richt op het verminderen van menselijke verstoring en voldoet aan onder andere de doelstelling om de onderwaternatuur van de Waddenzee te verbeteren. Daarmee worden ook tevens de ecologische functies van de Waddenzee als kraamkamer, voedselbron, rustgebied en schakel in de trekroutes van vogels en vissen versterkt.

Foto (C): Shutterstock