Ondieptes, getij en weersomslag vaak onderschat

De KNRM-hotspotkaart laat zien op welke plekken watersporters vaak in de problemen komen.

De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) lanceert een hotspotkaart met vijf locaties waar watersporters vaak in de problemen komen door vastlopen of weersomslag. De kaart is onderdeel van de campagne ‘Ga goed voorbereid het water op’. Met flyers in jachthavens, informatie op sociale media, de website en bijdragen in (online) media informeert de KNRM watersporters over wat te doen bij problemen of noodsituaties op het water en hoe die te voorkomen zijn.

De hotspots zijn het Waddengebied, het IJsselmeer, de Zeeuwse wateren, de Biesbosch en de Randmeren, waarbij de eerste vier gebieden vooral bekend staan vanwege het vastlopen op ondieptes. Vorig jaar kwamen de vrijwillige redders van de KNRM rond de driehonderd keer in actie vanwege boten die vastliepen. Na motorproblemen is dit de belangrijkste reden waarvoor de KNRM moet uitvaren. Door navigatiefouten lopen boten vast op ondieptes, wat vaak leidt tot schade aan de boot en paniek aan boord. Als dan het weer ook nog omslaat, leidt dat tot extra gevaarlijke situaties.

Vastloopplekken

Het IJsselmeer, en met name de noordoostkant, is een gebied waar de reddingboten van de KNRM regelmatig uitvaren om vastgelopen boten los te trekken van zandbanken. Rondom de Steile Bank, een zandbank tussen Lemmer en Oudemirdum, gaat de diepte van twee meter plotseling naar slechts dertig centimeter.

Andere plekken waar watersporters extra voorzichtig moeten zijn, zijn de ondieptes bij Stavoren, het Vrouwezand, en langs de Friese kust bij Workum, Gaast, Makkum en Kornwerderzand. Zo eindigt een dagje zeilen voor veel watersporters abrupt wanneer ze vlak bij Stavoren op het Vrouwezand vastlopen.

Weersomslag

Elke zomer komen watersporters ook in de problemen door een onverwachte weersomslag. Het IJsselmeer staat bekend om zijn snel veranderlijke omstandigheden: de wind kan plotseling van richting veranderen of in kracht toenemen, bijvoorbeeld van windkracht 2 naar windkracht 6, soms binnen slechts tien minuten.

Op het relatief ondiepe IJsselmeer zorgt harde wind snel voor flinke golven, wat kan leiden tot losgeslagen boten, gescheurde zeilen of paniek aan boord.

Hoe voorkom je problemen door weersomslag?

“Slecht weer komt zelden onverwachts,” aldus Henk Huizinga, meteoroloog bij Nimosmeteo.nl en Zeilen. Hij geeft cursussen en maakt weerberichten speciaal voor watersporters. Volgens hem hebben watersporters die zeggen overvallen te zijn door harde wind of onweersbuien zich vaak niet goed voorbereid. Bekijk weerkaarten, daarop is te zien wat het weer gaat doen, bijvoorbeeld windy.com voor de windvoorspelling en hou de verwachtingen van het KNMI in de gaten.

De waarschuwingen worden steeds locatiespecifieker, bijvoorbeeld per provincie. Sla ze niet in de wind. En vaar niet alleen op weerapps zoals Buienradar. Een onweersbui kan binnen vijf minuten vanuit het niets ontstaan. Weerapps maken een neerslagverwachting door de laatste beelden te kopiëren naar de toekomst. De ontwikkeling van nieuwe buien in die periode wordt dan niet ‘gezien’. 

Veilig het water op? Bereid je goed voor

De KNRM adviseert watersporters: ken je vaargebied en ga goed voorbereid het water op. Een handig hulpmiddel daarbij is de KNRM Helpt-app.

Met de KNRM Helpt-app kun je:

• Een vaarplan maken
• Actuele waterkaarten en omgevingsinformatie raadplegen (jachthavens, bunkerstations, marifoonkanalen, etc.)
• Het weer in de gaten houden
• Snel en eenvoudig een noodoproep of assistentieverzoek versturen
• Veilig uit, veilig thuis!

Fotobijschrift: Vanuit KNRM-reddingstation Hindeloopen hebben de vrijwilligers een vrij uitzicht over het IJsselmeer en zien ze regelmatig zeilboten stranden op de ondieptes, vooral tijdens de drukke zomermaanden.

Foto (C): KNRM