Tip
Een tip of adverteren? Neem dan contact op met info@persbureau-ameland.nl.
Rachel van Balen: ‘Ik zag al voor me hoe de walvis eruit zou zien’
Foto’s: Eddy Taatgen
Rachel van Balen, beeldend kunstenares uit Groningen, heeft een bijzondere band met grootschalige kunstprojecten. Zo beschilderde ze eerder de vuurtoren van Ameland en legt ze vandaag de laatste hand aan de walvis voor het Natuurcentrum Ameland.
Een treurige vinvis
Rachel had haar kunstenaarsoog eerder al op de walvis laten vallen, toen zij voor het Natuurcentrum bezig was met het schilderen van de onderwaterwereld in de multimediazaal met het aquarium. En later opnieuw toen ze ook de gang naar die zaal onder handen nam.
‘Ik zag steeds die walvis daar staan’, vertelt Rachel.
‘Het is overigens een replica van een jonge blauwe vinvis, op ware grootte. De vinvis stond daar al sinds 1997 en zag er een beetje treurig uit, met verouderde verf. Ik hoorde er ook weleens mensen over praten. Dat hij eigenlijk niet zo mooi meer was. Toen was ik al aan het fantaseren en zag al voor me hoe ik hem zou beschilderen. Het was een idee dat meteen tot de verbeelding sprak.’
Als Rachel ziet dat de vinvis verplaatst gaat worden, maakt ze een schets van haar idee en legt het voor aan de mensen van het Natuurcentrum, die gelijk enthousiast reageren.
Sprookjesachtig en magisch
Het project met de vinvis brengt Rachel terug naar een eerdere uitdaging: de beschildering van de vuurtoren op Ameland tijdens de Kunstmaand in 2016. Ze won destijds met haar ontwerp een wedstrijd en mocht het uitwerken op de vuurtoren. Ook daar liet ze haar creativiteit de vrije loop en combineerde ze haar liefde voor grootschalige kunstwerken met haar fascinatie voor de natuur.
‘Het is een avontuur en een enorme uitdaging. Dat vind ik mooi. Het dwingt me om nieuwe oplossingen te bedenken en mezelf te blijven uitdagen. Zowel de vuurtoren als de walvis hebben iets sprookjesachtigs en magisch. Als zo’n project dan ook nog lukt, voelt dat geweldig.’
Vier weken intensief werken
Het blauwe vinvis project neemt uiteindelijk in totaal vier weken in beslag. ‘Ik heb een kamer met een keukentje, douche en wasmachine in het Natuurcentrum. Daar mag ik zolang ik dat nodig heb gebruik van maken. Dat is ideaal omdat het dichtbij de walvis is. Zo kan ik makkelijk even heen en weer lopen en heb ik alles bij de hand.’
Net als bij de vuurtoren is Rachel ook bij de walvis eerst naar het Natuurcentrum gegaan om de vinvis goed te bekijken. ‘Je moet zo’n groot object echt aanvoelen om het goed te kunnen visualiseren. Bij de vuurtoren maakte ik een maquette, maar bij de walvis heb ik eerst een goede foto gemaakt. Die foto gebruikte ik om het ontwerp over te zetten.’
De complexiteit van het project zat vooral in de rondingen van de walvis. ‘Zo’n plat plaatje is handig voor het eerste ontwerp, maar zodra je op locatie staat en met een driedimensionaal object werkt, moet je vaak ter plekke oplossingen verzinnen. Zo ontstond het idee voor een waterlijn, die door het hele ontwerp loopt. Dat geeft een extra dimensie aan het geheel.’
De natuur inspireert me
De dierenwereld en natuur spelen een grote rol in Rachels werk. ‘Ik hou van de natuur. Je kunt zoveel creativiteit halen uit de vormen en kleuren die je daar vindt. De natuur brengt rust en schoonheid. Dat probeer ik om te zetten in kunst die mensen op een nieuwe manier naar de natuur laat kijken.’
In haar ontwerp van de walvis combineert ze deze liefde voor de natuur met realistische details. ‘Omdat het een jonge blauwe vinvis op ware grootte is, heb ik ook zeehonden, bruinvissen en scholen vissen op ware grootte toegevoegd. Het licht dat door het water heen schijnt, geeft het geheel een levendig effect.’
Schoonheid van buiten en van binnen
Het beschilderen van de achttien meter lange en vier meter hoge vinvis was soms een behoorlijk zenuwslopende exercitie. ‘Er stonden steigers om de walvis heen en dan liep ik over een soort loopplank naar de rug of de staart toe. Boven op de walvis werken was soms best spannend. Mijn vriend, fotograaf Eddy Taatgen, vroeg zich op een bepaald moment zelfs af of het wel veilig was om op de staart te staan. Maar de vinvis is heel stevig gemaakt.’
Rachel is nog bezig met het afronden van de binnenkant van de vinvis, die minstens zo bijzonder is als de buitenkant. ‘Binnenin zitten de ruggengraat en het hart van de vinvis, wat indrukwekkend is om te zien.’
Ik denk dat ze heel blij is
Met trots kijkt Rachel terug op het project. ‘Toen ik de vuurtoren beschilderde wist ik van tevoren dat het tijdelijk zou zijn en dat de vuurtoren uiteindelijk weer in zijn originele staat hersteld zou worden. Toch moest ik wel even slikken toen dat uiteindelijk gebeurde.
De blauwe vinvis mag gelukkig zo blijven. Dat maakt het extra bijzonder. Ik denk dat ze, want de vinvis is in mijn ogen vrouwelijk, heel blij is met haar metamorfose.’
