Beatrix was Erf- en Vrijvrouwe van Ameland, de Koning is Vrijheer
Koningin Beatrix vierde op 31 januari 2013 haar 75e verjaardag. Sinds haar kroning in 1980 is zij Erf- en Vrijvrouwe van Ameland, zoals haar moeder dat was en haar grootmoeder. Leden van de familie en de Koningin zelf, bezochten het eiland meermalen. Na haar abdicatie verloor ze de titel en ging die over naar Koning Willem-Alexander. Op 30 april 2013 werd hij Erf- en Vrijheer van Ameland. De bijzondere band tussen eiland en de Oranjes gaat terug tot het begin van de achttiende eeuw.
Titels van de Koningin
De Koningin der Nederlanden had vele titels. Bij alle koninklijke besluiten en wetten die in het Staatsblad werden uitgevaardigd, lazen we de volgende aanhef: ‘Wij Beatrix, bij de gratie Gods Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau enz., enz., enz.' Een van de enzovoorts is de titel Erf- en Vrijvrouwe van Ameland. De titel gaat terug tot het jaar 1704. De Friese stadhouder Johan Willem Friso werd toen de eerste Erf- en Vrijheer van Ameland. Na hem namen Willem IV en Willem V de titel over en voerden er het bewind.
Bataafse Republiek
Er kwam een einde aan de onafhankelijkheid van het eiland toen de Fransen binnenvielen en de Bataafse Republiek werd opgericht. De heerlijke rechten werden verbeurd verklaard en Ameland werd bij de provincie Friesland gevoegd.
Cammingha
Eeuwenlang was de familie Van Cammingha heer en meester over het eiland. Zij voerden de titel Heer van Ameland. Toen de Amelander tak van de familie uitstierf, kwam het eiland in handen van de familie Thoe Schwarzenberg. De Friese Nassau Johan Willem Friso kocht het eiland van die familie en sindsdien is de familie Nassau Erf- en Vrijheer en -vrouw van het eiland.
Band tussen Ameland en Oranje
De band tussen de Oranjes en Ameland komt tot uiting in de vele bezoeken die de familie aan het eiland bracht. Prins Hendrik kwam er op eenden jagen en hield van de robbenjacht, Prinses Margriet kwam er vanuit haar functie bij het Rode Kruis, Prins Bernhard opende er een hotel en Pieter van Vollenhove een golfbaan. Koningin Juliana was er voor een kort informeel bezoek en Prins Claus en Koningin Beatrix vertoefden in herberg De Zwaan.
Willem IV
Op 23 juni 1734 bezoekt Prins Willem IV het eiland. De Prins wordt na zijn overtocht door een versierde een wagen met twee paarden ervoor opgehaald en toegejuicht door eilanders, die er zelfs voor op de daken en in bomen klimmen. Hij bezoekt Nes, Ballum en Hollum, laat zich toezingen, bezoekt het strand en de kerken. Hij inspecteert de veulens en paarden en er is vuurwerk. De Prins inpecteert ook de eendenkooi op het oosteinde van Ameland. De kooi heet Nassaukooi en is door Johan Willem Friso gebouwd in 1704.
Willem V
In september 1791 bezoekt Prins Willem V het eiland. Deze Prins komt aan bij Hollum, gaat naar Ballum en de Kooiplaats. Hij gaat op konijnenjacht en naar het strand en vaart vanuit Nes over naar Holwerd.
Hendrik
Het duurt meer dan honderd jaar voor er weer een Oranje voet op het eiland zet. In april 1910 bezoekt Prins Hendrik de Waddeneilanden. Hij is geïnteresseerd in het reddingswezen en inspecteert het lijnwerp- en wippertoestel in Ballum en de paardenreddingboot in Hollum.
De Prins komt in 1920 terug naar het eiland, deze keer om het ambtsketen te overhandigen aan de burgemeester met daarbij een gesigneerde en van zegel voorziene oorkonde.
In september 1929 ziet het eiland Prins Hendrik weer verschijnen, waarschijnlijk voor een jachtpartij.
Wilhelmina, Hendrik en Juliana
In september 1925 komt het gehele gezin naar Ameland voor een driedaags verblijf. De Koninklijke familie vaart vanuit Holwerd over en wordt met kar en paard over de oude steiger bij Nes van boord gehaald.
Het bezoek staat in het teken van water, bereikbaarheid van het eiland, de dijk, de waterstaat. Ze worden bijgepraat over de kustverdediging en bezoeken de dijk bij Hollum. Daarna bezoeken ze herberg De Zwaan. Vervolgens gaan ze naar Ballum en bezoeken het graf van de Van Cammingha’s. Dan gaan ze naar Buren. In alle dorpen worden ze toegezongen door Amelander kinderen. De familie verblijft in Hotel Hofker.
Het bezoek wordt afgerond met een vuurwerk.
Juliana en Bernhard
In juli 1967 komen Koningin Juliana en Prins Bernhard naar Ameland. Ze reizen langs de Waddeneilanden en arriveren per helikopter. Ze maken het uitrukken van de reddingboot mee, bezoeken het bejaardencentrum en maken een tocht langs het ruilverkavelingsgebied bij Ballum. Ook maakt het paar een strandrit. Ze bezoeken de Burgemeester Walda School en het Koninklijk paar krijgt een Amelandfilm, gemaakt door cineast Han de Vries, aangeboden. Het is een geschenk van de Amelanders.
Per helikopter vertrekt het paar naar Schiermonnikoog.
Prinses Margriet
Op 14 april 1969 bezoekt Prinses Margriet een Rode Kruis vakantieweek op Ameland. Ze opent de vakantieweek voor chronisch zieken. Een groep van 40 patiënten kreeg de week aangeboden door de Amelander bevolking.
Beatrix en Claus
Koningin Beatrix en Prins Claus bezoeken Ameland op 15 oktober 1981. Ze worden warm onthaald in Nes door honderden eilanders en badgasten. In Hollum maken ze de lancering van de motorstrandreddingboot mee, waarna het paar naar Herberg De Zwaan vertrekt. Prins Claus had zich goed verdiept in de geschiedenis van het eiland. Hij kent de betekenis van het wapen en weet zelfs het rijmpje van De Amelander schalken te citeren. In De Zwaan spreken de Koningin en de Prins met de voerlui en bemanning van de reddingboot. Ze praten ook met elkaar over de rampdag van 14 augustus 1979, de lancering van de paardenreddingboot waarbij acht paarden verdronken. De Koningin is een paardenliefhebster en zij toont haar betrokkenheid.
Pieter van Vollenhove
Op 18 mei 2005 opent Mr.Pieter van Vollenhove met een ferme slag de nieuwe par-3 golfbaan bij Hollum.
Prins Bernhard
Prins Bernhard bezoekt in de jaren tachtig nog eenmaal het eiland. Op 20 mei 1987 opent hij hotel d’ Amelander Kaap in Hollum.
Erf- en Vrijheer
Op 28 januari 2013 maakt Koningin Beatrix haar aftreden bekend. Willem Alexander neemt de kroon over en hij erft de titel Erf- en Vrijheer van Ameland.
School
Op 1 november 2013 vliegt Prinses Beatrix naar Ameland voor de openingshandeling van de vernieuwde Burgemeester Waldaschool (BWS) voor VMBO.
lees ook
⇒ Kardinaal de Jong
⇒ Ambergrijs
⇒ Zingende walvissen
⇒ Nepnieuws
- terug naar Artikelen Archief -