Natuurwerkgroep over ontwikkelingen Noordwest-Ameland

NES – Natuurwerkgroep Ameland komt met een uitgebreide reactie over de kustontwikkeling op Noordwest-Ameland. Voorzitter Johan Krol en secretaris Yde Zijlstra spreken niet over ‘duindoorbraak’ maar over ‘kerfje’. Dit is de reactie van Natuurwerkgroep Ameland:

Duindoorbraak paal 3,3

Het moeras

Op 17 januari 2018 ontstond een kerfje van ongeveer 5m breed in de duinenrij ter hoogte van paal 3,3 op NW Ameland. De zeereep is hier sinds 2015 fors geërodeerd (ongeveer 50 meter) en bijna compleet verdwenen over een lengte van ongeveer 200meter. Tevens is de strandhoogte momenteel verlaagd door erosie en is een strandsuppletie van 2015 weer weggespoeld. Dit alles is het gevolg van de dynamiek van de kustlijn door invloed van het zeewater rond NW-Ameland. Waar nu de zee zorgt voor erosie lag rond 1990 een 1km brede zandbank. De zeereep langs de noordzijde van de Lange duinen NZ is in het midden van de zestiger jaren spontaan ontstaan maar door mensenhand tot een gesloten duinenrij gemaakt. Vanaf 1970 waren ter hoogte van paal 4,2 en paal 4,4 twee gaten in die zeereep ontstaan waardoor een wateruitwisseling tussen zee en moeras ontstond bij hoge waterstanden in moeras of in zee. Sinds ongeveer 10 jaar geleden zijn deze openingen dicht gestoven en is het strand daar ook opgehoogd. Tot een jaar of 5 geleden heeft Rijkswaterstaat met veel kunst en vliegwerk (graven met machines en gebruik van waterpompen) geprobeerd om de waterstand in de winter in de Lange Dunen-Noord te verlagen ten behoeve van een rietsnijder en wandelaars (natte paden). Sinds 2014 gebeurt dat niet meer. Maar nu is dus helemaal aan de westpunt van de Lange Dunen-Noord een opening ontstaan. Daar watert momenteel zoet water af naar zee. Dat zal nog even doorgaan tot de drempelhoogte achter de doorbraak bereikt is. In het oostelijke deel van de Lange Dunen-Noord, bij de vogelkijkhut, zal water blijven staan. Voor het moeras Lange Dunen-Noordis dit soort dynamiek van schommelende waterstanden en eventuele instroom van zeewater iets wat van nature bij het gebied hoort. We hebben het alleen lang niet meegemaakt door het kunstmatig dichten van de zeereep.

Het eiland

De kustlijn van Ameland is een dynamisch iets, met name op de noordwest-zijde. Dat is de hoek van het eiland waar de zee in principe voor erosie zorgt met een stijgende zeespiegel. Ameland erodeert aan de westzijde en groeit naar het oosten aan. Dat is een gegeven wat voor alle zand in het waddengebied geldt. De zeespiegel stijgt momenteel met een snelheid van 2mm per jaar maar door klimaatverandering kan de zeespiegel over honderd jaar mogelijk geen 20 cm zijn gestegen maar wellicht 60 of 100 cm. In 1990 hebben we in Nederland een kustbasis op de toenmalige plaats afgesproken en bij teveel erosie is er geld beschikbaar om dit met zandopspuitingen te repareren. Rijkswaterstaat meet jaarlijks onze kust op en bepaalt waar reparatie nodig is. Die afspraak in 1990 betreft niet een smalle lijn op het strand die droog moet blijven maar is meer iets van een hoeveelheid zand per strekkende meter (of vak van 200m breed) inclusief een stuk noordwaarts in zee. En momenteel zit daar op Noordwest-Ameland weinig zand in. Het strand is er vrij steil en het ontstaan van een kerfje in de duinen valt enorm op en trekt mensen aan maar we moeten naar een groter gebied kijken over langere tijd om het gebeuren beter te zien en te begrijpen. En dat begrijpen lukt achteraf wel maar naar de toekomst zaken inschatten of voorspellen is toch erg lastig. In grote lijnen spelen zich op Noordwest-Ameland dynamische processen af die waarschijnlijk ook repeterend zijn met bijvoorbeeld een cyclus van vele decennia (40-80 jaar) zoals de aanlanding van zandbanken uit de ebdelta tussen Terschelling en Ameland (Bornrif gebied genaamd). Momenteel landt er een nieuwe zandbank aan ter hoogte van paal 7, recht voor het paviljoen bij Ballum. Waarschijnlijk is het voorlopig voor langere periode (decennia) gedaan met de natuurlijke toevoer van zand uit de ebdelta naar Noordwest-Ameland en zal RWS genoodzaakt zijn om veel zand aan te brengen in dat kustgebied om de afspraak uit 1990 te kunnen handhaven. Wij vertrouwen er op dat dit gebeurt en dan zien we de komende decennia wel of het tij ten gunste keert (aanlanding nieuwe zandbank) of er sprake is van doorgaande erosie op deze plek die nog versterkt gaat worden door een sneller stijgende zeespiegel. In dat laatste geval zal het suppleren van los zand mogelijk niet voldoende zijn en zal er dan bekeken moeten worden of andere methodes van kustverdediging of het verleggen van de basiskustlijn aan de orde zijn.

Yde Zijlstra

Johan Krol

→ lees hier wat beheerders en andere organisaties van de doorbraak vinden

Jeanet de Jong
Jeanet de Jong

Jeanet de Jong stopt op 31 augustus 2023 met haar Persbureau Ameland. De nieuwsvoorziening wordt onder dezelfde naam, met een ander logo en andere opmaak als nieuwsblog voortgezet door een externe partij. De mailadressen gekoppeld aan de website verdwijnen.

Artikelen: 18280

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *