Lerwick hondjes in het museum

HOLLUM – Museum Sorgdrager in Hollum heeft een kleine maar fijne tentoonstelling over Staffordshire of Lerwick hondjes. De hondjes zijn zeemanssouvenirs uit de periode laat 19e eeuw tot eerste helft 20ste eeuw. Ze werden veelal gekocht in Lerwick op de Shetlandeilanden en kregen zo hun naam. Prostitutie aldaar was verboden en daarom voldeden de vissers hun schuld aan dames van lichte zeden door het kopen van een tweetal stenen hondjes, wil het verhaal. Het verkopen van souvenirs was immers niet strafbaar. Wel waren de hondjes wat duurder dan in de gewone winkel, maar daar kregen de mannen dan ook wat extra's voor. De beeldjes hadden in Lerwick ook een signaalfunctie, zegt men. Stonden ze met de hoofden naar elkaar toe, dan had de dame bezoek en moest de volgende klant even wachten. De staarten naar elkaar toe betekende 'welkom'. De hondjes werden vooral vervaardigd in fabriekjes in het graafschap Staffordshire.

De een noemt ze Staffordshire hondjes, naar het graafschap waar ze gemaakt werden en de ander spreekt van Lerwick hondjes, naar de plaats op de Shetlandlandeilanden waar ze verkocht werden. Of ze worden als Engelse hondjes of Shetland hondjes aangeduid. Of Scheveningse hondjes. 

Door de geografisch gunstige ligging aan een beschutte baai gingen Scheveningse vissers regelmatig aan wal in Lerwick. Ze meerden aan om te schuilen voor slecht weer, om vers eten en drinken te halen of om van de verplichte zondagsrust te genieten. Veel vissers namen een stel hondjes mee, die daarna ook wel Scheveningse Hondjes werden genoemd.

De tentoonstelling in Museum Sorgdrager is tot november 2022 te zien.